W dniu 3 lipca 2024 roku spotkaliśmy się w Forcie 49 "Krzesławice", aby w 84. rocznicę egzekucji Polaków aresztowanych przez Niemców w ramach akcji AB uczcić ich męczeńską śmierć i oddać hołd. Upamiętnienie zorganizował Zarząd Obszaru Południowego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" w Krakowie, przybyli przedstawiciele organizacji kombatanckich, krakowskiego oddziału IPN, prezydenta miasta Krakowa reprezentował patrol Straży Miejskiej, obecna była również delegacja Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.
Zebrani odmówili modlitwę za pomordowanych w miejscu egzekucji, zapalili znicze, a następnie udali się na mogiły zidentyfikowanych ofiar i pod pomnik gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze.
W egzekucjach, które odbyły się w dniach: 29 czerwca oraz 2 i 4 lipca 1940 roku Niemcy rozstrzelali ok. 150 osób - m.in. nauczycieli, prawników i wojskowych. W tej liczbie było również 36 zakładników z Myślenic. Ponadto w forcie miały miejsce liczne indywidualne egzekucje. Między październikiem 1939 a listopadem 1941 roku funkcjonariusze SS i policji niemieckiej przeprowadzili na terenie fortu co najmniej dwanaście zbiorowych egzekucji. W sumie życie straciło 440 osób. W gronie ofiar znalazło się wielu przedstawicieli inteligencji krakowskiej.
Trzech skazańców - Stanisław Marusarz (skoczek narciarski, wicemistrz świata z Lahti), Aleksander Bugajski oraz więzień o nazwisku Sadowski uniknęło egzekucji uciekając z celi śmierci na Montelupich kilka godzin przed wywózką na stracenie do Krzesławic.
Akcja AB - potoczna nazwa tzw. Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej (Außerordentliche Befriedungsaktion), którą Niemcy przeprowadzili na terytorium Generalnego Gubernatorstwa między majem a lipcem 1940 roku, była niemieckim ludobójstwem stanowiącym kontynuację tzw. akcji "Inteligencja" (Intelligenzaktion) prowadzonej na okupowanych ziemiach polskich od września 1939 roku.
W ramach Akcji AB funkcjonariusze SS i policji niemieckiej zamordowali co najmniej 6500 Polaków - w tym ok. 3500 przedstawicieli polskich elit politycznych i intelektualnych.
Na fot. m.in. Kanoniera czołowa - miejsce straceń ze śladami po kulach, miejsce pochówku oraz pomnik ofiar egzekucji w Forcie Krzesławice.
Tekst i fot. Małgorzata Koszarek
