PPP obejmowało oddziaływaniem szerokie kręgi społeczeństwa polskiego i organizacje działające legalnie za zgodą władz okupacyjnych.
Do najwcześniej utworzonych organizacji konspiracyjnych należała zawiązana w Krakowie we wrześniu 1939 r. Organizacja Orła Białego, która następnie weszła w skład powołanej w Warszawie ogólnopolskiej polityczno-wojskowej organizacji konspiracyjnej Służba Zwycięstwu Polski (SZP).
Polityczne zaplecze SZP stanowiły działające w podziemiu partie polityczne reprezentowane w Radzie Głównej Obrony Narodu (następnie Głównej Radzie Politycznej).
Na bazie SZP utworzono podziemne wojsko polskie: ZWZ (od II 1942 pn. Armia Krajowa). Kontrolę nad ZWZ-AK sprawował Delegat Rządu RP na Kraj, który kierował pionem cywilnym PPP przygotowującym się do objęcia władzy przez legalny Rząd RP, po wyzwoleniu Polski z okupacji niemieckiej na drodze ogólnonarodowego powstania.
W 1941 rozpoczęto formowanie lokalnych organów PPP: Okręgowych Delegatur Rządu (ODR), które odgrywały szczególnie ważną rolę w dziedzinie oświaty, opieki społecznej i walki cywilnej.
W wielu rejonach rekstywowały się w konsporacji uczelnie wyższe (np w maju 1942 r. UJ, aw połowie 1942 Akademia Górniczo-Hutnicza pn. Odbywały się konspiracyjne posiedzenia licznych komisji PAU. Toczyło się bogate podziemne życie kulturalne, m.in. teatralne. Działalność ważną dla mieszkańców prowadziły Wydziały Opieki Społecznej.
W ramach ODR działała policja - Państwowy Korpus Bezpieczeństwa (PKB), podlegający Oddziałowi Bezpieczeństwa Wydziału Wewnętrznego ODR; tworzyli go głównie funkcjonariusze legalnej Policji Polskiej, tzw. granatowej.
Zbieraniem informacji o stratach spowodowanych działaniami wojennymi i polityką władz okupacyjnych zajmował się Wydział Likwidacji Skutków Wojny, jednak w wyniku przejęcia władzy przez rząd "lubelski" nie zostały one wykorzystane.
Walkę cywilną (np. sabotaż zarządzeń okupanta, bojkot teatrów i kin) organizowało Kierownictwo Walki Cywilnej (KWC), przy którym działały Cywilny Sąd Specjalny (CSS) i Komisje Sądzące.
W pionie wojskowym (ZWZ-AK) odpowiednikiem CSS był Wojskowy Sąd Specjalny. Komisje Sądzące badały sprawy mniejszej wagi i karały infamią, chłostą lub naganą; wyroki ogłaszano w prasie podziemnej.
Spektakularnym przejawem oporu cywilnego był kolportaż fałszywych numerów okupacyjnych gazet, wydawanych przez Biuro Informacji i Propagandy (BIP). Kolportażem zajmowali się harcerze z Szarych Szeregów.
Po upadku powstania warszawskiego Kraków stał się (obok Częstochowy i Piotrkowa Trybunalskiego) siedzibą części centralnych władz PPP oraz miejscem narad Komendy Głównej i Delegatury Rządu. Jesienią 1944 przebywał w Krakowie wicepremier RP (Delegat Rządu RP) J.S. Jankowski.
Po zimowej ofensywie 1945 i zajęciu Polski przez Armię Czerwoną dow. AK gen. L. Okulicki podjął decyzję o jej likwidacji. Walkę o niepodległość kontynuowała formowana 1944 tajna organizacja Nie (Niepodległość). W Krakowie podejmowano większość decyzji, dotyczących stopniowej likwidacji struktur PPP.
Po aresztowaniu w marcu 1945 r. przez NKWD Delegata Rządu RP na Kraj J.S. Jankowskiego, gen. L. Okulickiego i innych czołowych polityków PPP obowiązki Delegata Rządu pełnił S. Korboński ("Nowak"). Na naradzie w Krakowie 27 V 1945 S. Korboński złożył rezygnację z urzędu, podjęta została również decyzja rozwiązaniu Delegatury RP i Rady Jedności Narodowej (RJN) z dniem l VII 1945.
Jednocześnie ukazały się w Krakowie odezwa RJN Do Narodu Polskiego i Narodów Sprzymierzonych oraz Testament Polski Walczącej, który uznając Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej oraz porozumienie polsko-sowieckie, domagał się opuszczenia terytorium Polski przez sowieckie wojska i NKWD.
6 sierpnia 1945 r. rozkazem p.o. Naczelnego Wodza gen. W. Andersa uległa rozwiązaniu Delegatura Sił Zbrojnych, powołana w kwietniu 1945 r. w miejsce zdekonspirowanej Nie. PPP przestało istnieć.
na podstawie: Encyklopedia Krakowa, PWN 2000, oprac. Stefan Niedźwieński
