2025-04-22
      Paweł Stachnik

    Inż. Antoni Kocjan - człowiek, który rozpracował V-2

    Konstruktor szybowców, badał rakietę V2, zginął zamordowany przez Gestapo.


    więcej

      2025-04-13
      Mateusz Gawlik

    Operacja lotnicza Weller 12

    W nocy z 16 na 17 kwietnia 1944 roku miała miejsce operacja lotnicza Weller 12 w sezonie operacyjnym "Riposta". Do okupowanej Polski skoczyło 4 cichociemnych.


    więcej

      2025-04-12
      Mateusz Gawlik

    Rozbicie aresztu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krasnosielcu

    W nocy z 1 na 2 maja 1945 r. żołnierze AK i NSZ pod dowództwem Romana Dziemieszkiewicza "Pogody" weszli do miejscowości i zablokowali wszystkie drogi wylotowe. Po krótkiej wymianie ognia zdołano z piwnic aresztu uwolnić 42 więźniów, żołnierzy AK i NSZ, którzy mieli być zesłani w głąb Związku Sowieckiego.


    więcej

      2025-04-11
      Mateusz Gawlik

    Akcja w Celestynowie

    Wiosną 1943 roku dowództwo Armii Krajowej otrzymało informacje o planowanym transporcie więźniów w KL Lublin (Majdanek) do KL Auschwitz. W związku z powyższym podjęto decyzję o odbiciu więźniów.


    więcej

      2025-04-10
      Mateusz Gawlik

    Wyrok sądu na Pileckim

    Witold Pilecki powrócił z Włoch do Polski w październiku 1945 roku na osobisty rozkaz gen. Andersa. Jego celem było prowadzenie działalności wywiadowczej na rzecz II Korpusu. Jeszcze jesienią 1945 roku stworzył siatkę i rozpoczął zbieranie informacji o sytuacji w Polsce.


    więcej

      2025-04-09
      Mateusz Gawlik

    Wyrok na Wacławie Krzeptowskim

    20 stycznia 1945 r. żołnierze Armii Krajowej z oddziału "Kurniawa" powiesili Wacława Krzeptowskiego za zdradę Ojczyzny.


    więcej

      2025-04-08
      Mateusz Gawlik

    Płk Kazimierz Pluta-Czachowski "Kuczaba"

    Członek Polskich Drużyn Strzeleckich, Organizacji Młodzieży Niepodległościowej "Zarzewie", Polskiej Organizacji Wojskowej, Oficer Legionów Polskich, uczestnik kampanii wrześniowej, założyciel Organizacji Orła Białego, zastępca Szefa Sztabu KG Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej, członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.


    więcej

      2025-04-07
      Mateusz Gawlik

    Operacja lotnicza Most I

    Kryptonim Most odnosi się operacji lotniczych tzw. dwustronnych czyli takich, podczas których odbywało się lądowanie na terytorium okupowanej Polski. Były to operacje organizowane przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza we współpracy z Brytyjczykami z SOE (Special Operations Executive).


    więcej

      2025-04-04
      Mateusz Gawlik

    Pierwszy kurier na trasie Kraków - Budapeszt

    9 października 1939 r. pierwszy polski kurier kpt. Stefan Bock przetarł szlak Kraków Budapeszt. Od tego czasu na tej trasie regularnie kurierzy Polskiego Państwa Podziemnego kursowali stanowiąc kontakt pomiędzy konspiracją w okupowanej Polsce a władzami polskimi na wychodźstwie.


    więcej

      2025-04-02
      Mateusz Gawlik

    Adam Lazarowicz

    Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kampanii wrześniowej, członek Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, komendant Obwodu Dębica ZWZ-AK, zastępca Prezesa IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.


    więcej

      2025-03-27
      Mateusz Gawlik

    Upadek Rzeczpospolitej Kampinoskiej

    Gdy rozpoczęła się akcja "Burza" na terenie Puszczy Kampinoskiej było ok. 400 żołnierzy podziemia. Przed powstaniem warszawskim, pod koniec lipca 1944 roku w Rejonie VIII pojawił się dobrze uzbrojony oddział cichociemnego Adama Pilcha ps. Góra. Było to tzw. Zgrupowanie Stołpeckie Armii Krajowej.


    więcej

      2025-03-07
      Paweł Stachnik

    Generał "Nil" w sowieckich łagrach

    7 marca 1945 r. NKWD aresztowało gen. Emila Fieldorfa "Nila", byłego dowódcę Kedywu Komendy Głównej AK, twórcę konspiracyjnej organizacji "NIE".


    więcej

      2025-02-04
      Mateusz Gawlik

    Tajna Armia Polska

    Jedną z ważniejszych i silniejszych organizacji konspiracyjnych była Tajna Armia Polska, która została powołana 9 listopada 1939 r. Powstała ona w wyniku połączenia sił dwóch środowisk konspiracyjnych. Pierwszym z nich była grupa studentów Szkoły Głównej Handlowej (SGH). Drugą grupą byli wojskowi, przeważnie oficerowie i żołnierze zawodowi zgromadzeni wokół mjr. Jana Włodarkiewicza.


    więcej

      2025-02-03
      Mateusz Gawlik

    Walka o Zamojszczyznę

    Powstanie na Zamojszczyźnie było jednym z największych polskich zrywów podczas II wojnie światowej. Trwało, z przerwami, od jesieni 1942 roku do wiosny 1944 roku. Dzięki współpracy Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Gwardii Ludowej udało się zahamować zorganizowaną przez Niemców akcję wysiedleńczą.


    więcej

      2025-02-03
      Mateusz Gawlik

    Powstanie na Zamojszczyźnie

    W listopadzie 1942 roku Niemcy rozpoczęły realizację planu oczyszczenia Zamojszczyzny z lokalnej, polskiej ludności. Tereny te miały być zasiedlone przez niemieckich kolonistów. Zbrojny opór, jaki stawiły wspólnie wszystkie organizacje podziemne, sprawił, że okupantowi nie udało się zrealizować do końca swojego zbrodniczego planu.


    więcej

      2025-02-03
      Mateusz Gawlik

    Generał "Tysiąc"

    W II RP był dobrze zapowiadającym się oficerem Wojska Polskiego. Gdy wybuchła wojna Bolesław Nieczuja-Ostrowski dał się poznać jako świetny organizator i taktyk. Współtworzył konspiracyjną produkcję broni w Krakowie, a potem organizował 106 Dywizję Piechoty AK - jedną z największych jednostek podziemnego wojska. O swoich żołnierzach nie zapomniał także po wojnie.


    więcej

      2025-01-31
      Mateusz Gawlik

    Armia Krajowa na pomoc płonącej Warszawie

    14 sierpnia 1944 roku gen. Tadeusz Komorowski "Bór" wydał rozpaczliwy rozkaz do wszystkich oddziałów Armii Krajowej w kraju. Apelował do żołnierzy, by przybyli na pomoc walczącej stolicy. Dla lokalnych oddziałów oznaczało to zmianę dotychczasowych planów taktycznych. Czy żołnierze idący z różnych stron Polski mogli uratować płonącą Warszawę?


    więcej

      2025-01-27
      Mateusz Gawlik

    Bitwa pod Kałużówką

    Polana pod Kałużówką przeszła do historii jako miejsce, w którym rozegrała się największa bitwa partyzancka południowo-wschodniej Polski. Od 23 do 25 sierpnia 1944 roku żołnierze II Zgrupowania Armii Krajowej obwodu Dębica toczyli ciężkie walki ze świetnie uzbrojonymi oddziałami niemieckimi. Bitwa rozegrała się w ramach operacji "Burza".


    więcej

      2025-01-27
      Mateusz Gawlik

    Powstanie w getcie - czy można było zrobić więcej?

    W powszechnej świadomości historycznej funkcjonuje przekonanie, że Żydzi godzili się na śmierć i nie stawiali większego oporu. Natomiast gdy już to zrobili polskie Podziemie niezbyt zaangażowało się w pomoc, a w najwyższym dowództwie AK panował sceptycyzm co do jej udzielania. W związku z tym pojawia się pytanie czy ten sceptycyzm był uzasadniony i czy wysiłek AK mógł być większy?


    więcej

      2025-01-27
      Mateusz Gawlik

    Powstanie iwienieckie

    Przeciwko prawie 600-osobowemu garnizonowi okupanta Armia Krajowa wystawiła 150 żołnierzy. Kluczem do powodzenia akcji miało być zaskoczenie. Dzięki niemu udało się nie tylko rozbić oddziały niemieckie i białoruskie stacjonujące w Iwieńcu i opanować miasto, ale także uwolnić więźniów z tamtejszego więzienia i zdobyć duży arsenał broni.


    więcej

      2025-01-02
      MAK

    2025 - rok gen. Kazimierza Sosnkowskiego

    Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 140. rocznicę urodzin człowieka symbolu wytrwałej walki o niepodległość, znakomitego organizatora Wojska Polskiego i niezłomnego orędownika sprawy polskiej na arenie międzynarodowej, ustanowił rok 2025 Rokiem Generała Kazimierza Sosnkowskiego. Kim był? Przypominamy pierwszy okres życia Kazimierza Sosnkowskiego, późniejszego komendanta głównego Związku Walki Zbrojnej, Wodza Naczelnego Polskich Sił Zbrojnych.


    więcej

      2024-11-27
      Monika Karolczuk

    Łukasz Ciepliński - w rocznicę aresztowania prezesa IV Zarządu Głównego WiN

    Czy kiedyś uda się odnaleźć szczątki płk. Łukasza Cieplińskiego, którego data śmierci - rozstrzelania przez komunistów 1 marca 1951 r. - od 2011 r. jest obchodzona jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych?


    więcej

      2024-04-26
      Paweł Stachnik

    Raport Witolda Pileckiego w zbiorach Muzeum AK

    W zbiorach Muzeum Armii Krajowej znajduje się raport z KL Auschwitz napisany latem 1943 r. przez Witolda Pileckiego. To pierwsza jego wersja, powstała w Nowym Wiśniczu, bezpośrednio po udanej ucieczce z obozu dokonanej w nocy z 26 na 27 kwietnia przez Pileckiego, Jana Redzeja i Edwarda Ciesielskiego.


    więcej

      2024-04-19
      Piotr Wierzbicki

    Żydowska Organizacja Bojowa rozpoczęła nierówną walkę

    81 lat temu - 19 kwietnia 1943 r. - w Getcie Warszawskim wybuchło powstanie przeciwko niemieckim okupantom, którzy rozpoczęli ostateczną akcję likwidacji największego getta w Europie (utworzonego w 1940 r., na terenie którego Niemcy przetrzymywali ponad 400 tys. ludzi). Żydowskie organizacje bojowe podjęły nierówną walkę z niemieckimi jednostkami Waffen-SS i policyjnymi dowodzonym przez Jurgena Stroopa.


    więcej

      2024-04-13
      Piotr Wierzbicki

    84. rocznica mordu katyńskiego. Członkowie Związku Nauczycielstwa Polskiego z listy katyńskiej

    Co roku w kwietniu wspominamy ofiary zbrodni katyńskiej, której dokonano w 1940 r. w kilku miejscach na terenie ówczesnego Związku Radzieckiego (Katyń, Charków, Twer, Kijów i Mińsk).


    więcej

      2024-04-12
      Arkadiusz Bąk

    Władysław Stanula "Mrówka" z Ołpin (1896-1956)

    Władysław Stanula urodził się pod koniec XIX w. - 30 lipca 1896 r. w galicyjskiej wsi Ołpiny. Ukończył czteroletnią szkołę powszechną w Ołpinach. Tutaj będąc kilkunastoletnim chłopcem należał do społeczno-wychowawczej organizacji paramilitarnej "Strzelec". Następnie uczył się w zawodzie krawca i zdał egzamin czeladniczy. Od 1915 r. służył w 2 Brygadzie Legionów Polskich na frontach I wojny światowej. Pod koniec 1918 r. wstąpił do odradzającego się Wojska Polskiego i od grudnia 1918 do lutego 1919 r. brał udział w walkach z Ukraińcami w rejonie Lwowa, następnie walczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920.


    więcej

      2024-03-20
      Michał Czech

    Gen. Emil August Fieldorf "Nil" - Patron Muzeum AK

    August Emil Fieldorf urodził się w Krakowie 20 marca 1895 roku. Ojciec był przed wybuchem II wojny światowej pracownikiem Polskich Kolei Państwowych. August miał czwórkę rodzeństwa. Początkowo rodzina mieszkała w Krakowie przy ulicy Lubicz, następnie przeprowadziła się na ulicę Bosacką.


    więcej

      2024-03-01
      Joanna Chudzicka

    1 marca. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

    Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest hołdem wyrażonym bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu reżimowi komunistycznemu. Dzień ten nawiązuje do zasług organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie walki o suwerenność i niepodległość Polski.


    więcej

      2024-02-23
      Arkadiusz Bąk

    Mord sądowy na Generale... Powiesili Bohatera - twórcę Kedywu KG AK

    24 lutego 1953 roku o godzinie 15:00, komuniści wykonali wyrok śmierci przez powieszenie na gen. Emilu Fieldorfie "Nilu" - generale brygady Wojska Polskiego, zastępcy Dowódcy AK, organizatorze i szefie "Kedywu" KG AK, jednym z najbardziej zasłużonych żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego.


    więcej

      2024-02-14
      Piotr Wierzbicki

    Nauczyciele w ruchu oporu. 82. rocznica przemianowania ZWZ na Armię Krajową

    Od początku działania Polskiego Państwa Podziemnego członkowie ZNP i nauczyciele aktywnie włączyli się nie tylko w tajne nauczanie, ale także w konspirację zbrojną, czyli tworzenie podziemnego wojska.


    więcej

opracowań: 37, na stronach: 2