Spotkanie edukacyjne dla młodzieży

17 lipca 1944 roku pod Wilnem miało miejsce zdradzieckie rozbrojenie przez sowietów oddziałów Armii Krajowej. Stanowi ono początek historii Żołnierzy Wyklętych na Nowogródczyźnie. Walka zbrojna wygasła tu dopiero w 1953 roku. Datą symbolem jest 12 maj 1949, gdy ginie pod Raczkowszczyzną komendant Anatol Radziwonik „Olech”.
Zdrada z 17 lipca 1944 roku nie była pierwszą sowiecką zdradą na tych terenach. 1 grudnia 1943 roku partyzanci sowieccy z Puszczy Nalibockiej okrążyli współpracujące z nimi zgrupowanie AK. Oficerów po trzytygodniowych torturach wymordowano, bądź wysłano samolotem na kontynuowanie śledztwa do Moskwy.
Żołnierze rozbrajani w lipcu 1944 r. byli świadomi zagrożenia, wiedząc o katyńskiej tragedii. Nie widzieli go polscy jeńcy i więźniowie 5 marca 1940, gdy WKP(b) zatwierdzało decyzję Stalina o wymordowaniu polskiej elity (14700 jeńców wojennych oraz 11 tys. „fabrykantów”, pracowników służb państwowych, „zbiegów”, „ziemian”).
Dla uczczenia pamięci pomordowanych w wyniku sowieckiej decyzji z 5 marca oraz tych, którzy walczyli o Polskę do końca Muzeum Armii Krajowej we współpracy z Muzeum Czynu Zbrojnego zorganizowało spotkanie edukacyjne dla młodzieży z Zespołu Szkół Zawodowych „Budostal”. Program uroczystości obejmował oprowadzanie po wystawie Nowogródczyzna – dziedzictwo i walka w jego obronie, zapoznanie z wyżej opisaną tematyką oraz relacje świadków historii: zastępcy dowódcy akcji na więzienie w Lidzie ppłk. Tadeusza Bieńkowicza ps. „Rączy” i prezesa Koła ŚZŻ AK HTS kpt. Franciszka Baryły.

tekst i fot. Marcin Bieńkowicz