O nas
Misja Muzeum AK
Działania Muzeum Armii Krajowej o charakterze kulturalnym, ekspozycyjnym, naukowym, edukacyjnym, dydaktycznym, skierowane do różnych grup wiekowych i społecznych, przekazane w nowoczesnej formie i za pomocą atrakcyjnych narzędzi komunikacji, zmierzające do uczynienia z Muzeum ogólnopolskiego miejsca gromadzenia pamiątek i centrum naukowo-badawczego Polskiego Państwa Podziemnego oraz jego sił zbrojnych, w zakresie zagadnień politycznych, militarnych i społecznych.
Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie jest samorządową instytucją kultury, której organizatorami są: Gmina Miejska Kraków i Województwo Małopolskie.
Głównym celem działalności Muzeum AK jest gromadzenie i zabezpieczanie zbiorów związanych z profilem tematycznym instytucji oraz badania naukowe prowadzące do nadania kontekstu kulturowego gromadzonym zbiorom. Do równorzędnych celów należy upowszechnianie wiedzy w tematach: historii XX wieku, II wojny światowej, Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, które Zespół Muzeum realizuje poprzez działalność: edukacyjną, naukową, wystawienniczą, informacyjną i promocyjną. Zadaniem Muzeum jest również upamiętnianie ludzi i wydarzeń związanych z czynem niepodległościowym, w szczególności z fenomenem jakim w skali światowej było Polskie Państwo Podziemne.
Pomysłodawcami idei powstania muzeum byli żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego i jego Sił Zbrojnych. Krakowscy kombatanci ze Związku Żołnierzy Armii Krajowej po 1989 r. podjęli działania zmierzające do stworzenia pierwszego w kraju Muzeum Historii AK. Podstawą tworzenia narracji muzealnej miały być pamiątki i rzeczy osobiste, zachowane przez kombatantów, pochodzące z okresu II wojny światowej i poprzedzającego, lecz dotychczas ukrywane w związku z porządkiem politycznym w jakim po roku 45. znalazła się Polska. Byli żołnierze zwrócili się z apelem do innych żyjących uczestników walk o wolność i niezależność z lat wojny, ale także do rodzin nieżyjących już kombatantów, które niejednokrotnie zachowały cenne pamiątki po swoich przodkach.
W 1990 r. ówczesny Związek Żołnierzy AK w Krakowie zajął budynek Muzeum Lenina znajdujący się przy ul. Topolowej w Krakowie. Niedługo potem, w kwietniu tego samego roku, otwarta została ekspozycja „Nasza droga do Niepodległości”. Wystawa utworzona została ze zbiorów osobistych i prywatnych z lat 1939-1956 ww. członków Związku, w kooperacji z Fundacją im. Tadeusza Kościuszki, która udostępniła swoje zbiory na rzecz ekspozycji. Wystawa stworzona została dzięki dążeniu kombatantów i w oparciu o prywatne środki twórców.
W latach 1991-1992, ówczesna nieformalna siedziba Związku Żołnierzy AK – Pałac Mańkowskich w drodze reprywatyzacji została oddana właścicielom. Wtedy to zapadła decyzja o przeniesieniu wystawy – dzięki uprzejmości dowództwa Jednostki Wojskowej 1820 w Krakowie – do budynku powojskowego, na ul. Bosacką (obecnie ul. Wita Stwosza). Jednocześnie, na drodze formalizacji działań kombatantów zapadła ówcześnie decyzja, o powołaniu do życia Fundacji Muzeum Historii Armii Krajowej, która objęła opieką wszystkie zbiory i pamiątki.
Dnia 8 marca 1993 r. Fundacja Muzeum Historii AK uzyskała zgodę na prowadzenie statutowej działalności w obiektach wojskowych przy ul. Bosackiej.
Ostatnim krokiem na drodze powstania instytucji pod nazwą: Muzeum Armii Krajowej stała się uchwała Miasta Krakowa i Województwa Małopolskiego. Nadała ona strukturę organizacyjną powoływanego podmiotu, mającego zostać podporządkowanym jako jednostka samorządowa, dwóm nadrzędnym organizatorom, z misją upowszechniania wiedzy o Armii Krajowej oraz gromadzenia zbiorów i pamiątek po żołnierzach historycznej organizacji wojskowej. Jeszcze w czerwcu tego samego roku wpisem do gminnego rejestru instytucji kultury muzeum uzyskało osobowość prawną.
W rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego, 27 września 2000 r. muzeum oficjalnie zainaugurowało swoją działalność, a na mocy uchwały Rady Miasta Krakowa z września 2001 roku Muzeum Armii Krajowej uzyskało patrona: w osobie generała Emila Fieldorfa „Nila”.
Swoją dzisiejszą formę i wygląd Muzeum zawdzięcza ogłoszonemu i rozstrzygniętemu w 2005 r. międzynarodowemu konkursowi architektonicznemu.
W 2011 r. zakończyły się prace przy modernizacji architektonicznej budynku i adaptacji przestrzeni budynku gospodarczego dawnej Twierdzy Kraków do realiów ekspozycyjnych i potrzeb gromadzenia zbiorów z wykorzystaniem środków unijnych (MRPO na lata 2007-2013) i samorządowych w kwocie około 30 mln zł. W efekcie rewaloryzacji i adaptacji powierzchnia budynku do zagospodarowania objęła 6500 m2, z kubaturą wielkości ponad 28000 m3. Ekspozycja stała w nowej przestrzeni została uroczyście otwarta 27 września 2012 r.
