fbpx
Urodził się Stefan Korboński

Urodził się Stefan Korboński


02.03.1901

2 marca 1901 roku w Praszce w powiecie wieluńskim na świat przyszedł Stefan Korboński, znany polski polityk oraz działacz Polskiego Państwa Podziemnego.

W  momencie wybuchu I wojny światowej mieszkał w Częstochowie, był uczniem miejscowego gimnazjum oraz członkiem drużyny harcerskiej. Od 1917 r. prowadził działalność konspiracyjną w szeregach Polskiej Organizacji Wojskowej i był uczestnikiem rozbrajania niemieckiego oddział stacjonującego w mieście. Po odzyskaniu niepodległości wziął udział w obronie Lwowa, walkach z Ukraińcami, wojnie polsko-bolszewickiej oraz III powstaniu śląskim. W okresie międzywojennym studiował prawo, a w czasach studenckich chętnie angażował się w różne inicjatywy. Był np. członkiem Polskiego Związku Narciarskiego, a w czasie jednego z pobytów w Tatrach spotkał się z Witkacym, który namalował jego portret.

W 1931 r. wstąpił do Stronnictwa Ludowego (SL). W 1936 r. jednogłośnie wybrany został na prezesa partii na województwo białostockie i rok później ogłosił strajk miejscowych rolników. Jego dalszą karierę przerwał wybuch II wojny światowej. Wojenna zawierucha zaprowadziła Stefana Korbońskiego  do wschodniej części kraju. Wkrótce wrócił jednak do Warszawy, gdzie zaangażował się w działalność konspiracyjną. Rozpoczął współpracę ze Służbą Zwycięstwu Polski (SZP), gdzie uczestniczył w pracach Głównej Rady Politycznej. Był zatem jednym ze współtwórców Polskiego Państwa Podziemnego (PPP). Wciąż reprezentował ruch ludowy, tym razem w konspiracyjnym SL „Roch”. W podziemnej działalności posługiwał się m.in. pseudonimem „Nowak”. Po utworzeniu Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), był członkiem Politycznego Komitetu Porozumiewawczego również z ramienia SL. W listopadzie 1939 r. oraz lutym 1940 r. został zatrzymany przez gestapo w charakterze zakładnika. W obydwu przypadkach został wypuszczony na wolność. W trosce o bezpieczeństwo, Korboński wraz rodziną zdecydował się na przeprowadzkę do Kolonii Staszica. Tam we wrześniu 1940 r. okupanci zorganizowali łapankę, jednym z tysiąca zatrzymanych był Stefan Korboński. Od wywózki uratowała go interwencja jego pracodawców.

W kwietniu 1941 r. stanął na czele Kierownictwa Walki Cywilnej, a  następnie Kierownictwa Walki Podziemnej. Jednym z sukcesów Stefana Korbońskiego było zorganizowanie radiostacji, która odpowiadała za codzienną łączność z Londynem (i jako pierwsza w okupowanej Polsce nawiązała z nim kontakt radiowy). Za jej pomocą przekazane zostały m.in. informacje o niemieckich zbrodniach W działalności konspiracyjnej w tym zakresie zaangażowana była także jego żona Zofia. Przekazane przez Korbońskich informacje z okupowanej Polski były w latach 1943-44 emitowane przez radiostację „Świt”, która m.in. dzięki pogłoskom o nadawaniu z obszaru okupowanej Polski, wywierała duży wpływ na postawę społeczeństwa.

W październiku 1943 r. Stefan Korboński wszedł w skład Społecznego Komitetu Antykomunistycznego Był także członkiem Rady Jedności Narodowej i m.in. wziął udział w jej zebraniach organizowanych tuż przed wybuchem powstania warszawskiego. Informację o planowanym zrywie przekazał do Londynu.

W czasie powstania warszawskiego odpowiadał dalej za działalność radiostacji, dzięki czemu informacje na temat walk były na bieżąco przekazywane do Londynu. Jednocześnie opracował wiele regulacji dotyczących m.in. administracji powstańczej. W 1945 roku, po aresztowaniu przywódców PPP Stefan Korboński pełnił obowiązki Delegata Rządu na Kraj, jednak już w czerwcu 1945 r. został w Krakowie aresztowany przez UB i NKWD, ale dzięki interwencji Stanisława Mikołajczyka został wypuszczony.

W 1947 r. otrzymał mandat posła z ramienia opozycyjnej partii PSL „Nowe Wyzwolenie” i wziął udział w obradach Sejmu Ustawodawczego. W PSL doszło do rozłamu, a władze miały zamiar doprowadzić do procesu niektórych jego członków, a wśród zagrożonych znalazł się także Stefan Korboński. W 1947 r. wraz z żoną Zofią przedostał się do Szwecji, a następnie do USA.

Na emigracji współpracował z Radiem Wolna Europa. Zajmował się także działalnością publicystyczną. Zmarł 23 kwietnia 1989r. w Waszyngtonie. Wśród licznych zbiorów Muzeum AK znajdują się także pamiątki po Stefanie Korbońskim (m.in. maszyna do pisania).