Publikacja "Żołnierze Armii Krajowej na Kresach Wschodnich podczas II wojny zabronionej: historia - polityka - pamięć" to zbiór studiów naukowych, który opisuje działalność Armii Krajowej na terenach Kresów Wschodnich. Szczegółowo analizuje różne aspekty funkcjonowania Polskiego Państwa Podziemnego na tych terenach, uwzględniając zarówno działania militarne, jak i społeczne oraz polityczne konteksty.

Książka przybliża historie takich jednostek jak 27 Wołyńska Dywizja Piechoty AK, która odegrała kluczową rolę w walkach partyzanckich, czy oddziału partyzanckiego "Kmicica" operującego na Wileńszczyźnie. Opisuje operację "Ostra Brama", która była próbą wyzwolenia Wilna spod okupacji niemieckiej, oraz działania polskiej samoobrony na Wołyniu pod dowództwem kpt. Władysława Kochańskiego "Bomby", której celem była ochrona polskiej ludności cywilnej przed ludobójstwem. Ważnym elementem są także zagadnienia związane z propagandą podziemia i analizą jej roli w walce z okupantami.

Publikacja podejmuje również bardziej złożone tematy, takie jak relacje Armii Krajowej z partyzantką żydowską, co stanowi interesujący kontekst w badaniach nad wojennymi stosunkami polsko-żydowskimi, oraz oceny działalności AK przez współczesną Białoruś, ukazując, jak historia wpływa na współczesną politykę pamięci w regionie. Rozdziały poświęcone podziemnemu sądownictwu oraz analizie "Biuletynu Informacyjnego" żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK ukazują, jak wyglądało życie codzienne w strukturach podziemnych. Książka zawiera również informacje o lokalnych inicjatywach samoobrony i działaniach organizacyjnych, które były kluczowe dla funkcjonowania AK w tym trudnym okresie.

Publikacja w przystępny sposób podkreśla różnorodność Kresów Wschodnich, ich specyficzny krajobraz, mieszankę narodowościową i wielowiekowe dziedzictwo kulturowe. Zawiera także refleksje na temat utraty tych terenów i ich znaczenia dla polskiego etosu narodowego. Kresy były miejscem narodzin wielkich Polaków, od naukowców po żołnierzy i stały się świadkiem niezliczonych aktów bohaterstwa podczas okupacji.

"Żołnierze Armii Krajowej na Kresach Wschodnich podczas II wojny zabronionej: historia - polityka - pamięć" to rzetelne i dobrze udokumentowane opracowanie, które uzupełnia wiedzę o działaniach Armii Krajowej na wschodnich terenach przedwojennej Polski. Jest to książka skierowana zarówno do historyków, jak i osób zainteresowanych tematyką Kresów, oferując bogaty wgląd w różnorodne aspekty tej działalności i jej znaczenie dla lokalnych społeczności.