Muzeum Armii Krajowej

Opis szlaku

Kamienica - Zbludzkie Wierchy - Szczawa - Muzeum 1 PSP AK w Szczawie

Na granicy Beskidu Wyspowego i Gorców, w rejonie Kamienicy i Szczawy - miejscowości rozciągających się w malowniczej dolinie rzeki Kamienicy - od września 1944 r. stacjonowały i stąd operowały oddziały 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Ostatnie zrzuty, jakich alianci dokonali dla Armii Krajowej w okupowanej Polsce, były odbierane na zrzutowisku na Polankach nad Szczawą w grudniu 1944 r. Placówka zrzutowa "Wilga 311" stała się ważnym punktem zaopatrywania oddziałów partyzanckich w południowej Małopolsce. Od nocy z 25 na 26 grudnia przez kolejne trzy doby dokonano na tej placówce udanych zrzutów dla Armii Krajowej. W sumie zrzucono 67 zasobników i 55 paczek.

Ważnym wydarzeniem w dziejach 1 PSP AK była stoczona 13 stycznia 1945 r. tzw. bitwa szczawska, w której wziął udział I batalion pod dowództwem por. Jana Wojciecha Lipczewskiego "Andrzeja". Według niektórych wyliczeń ok. 100 akowców starło się z ok. 900 funkcjonariuszami formacji wyszkolonych do zwalczania partyzantki.

Po wojnie, z inicjatywy kombatantów, w Szczawie powstał "kościółek partyzancki" i Muzeum 1 PSP AK.

Lista miejsc na tym szlaku

Mapa szlaku

Oznakowanie turystyczne

Szlakiem czerwonym z Kamienicy do Szczawy, za szkołą podstawową w Szczawie i po przejściu przez most na rzece Kamienicy dojście główną drogą szlakiem niebieskim Szczawa - Mogielica pod pomnik 1 PSP AK, po powrocie do szlaku czerwonego dochodzi się do pijalni wód mineralnych, dalej szlakiem czarnym do kościoła w Szczawie i Muzeum 1 PSP AK.

Dojazd

Do Kamienicy:
samochodem z Krakowa - drogą S7 ("zakopianką") do Lubnia, tamże zjazd na drogę wojewódzką 968, po 39 km dojazd do centrum Kamienicy;
busem z Krakowa - regularne kursy z dworca autobusowego w kierunku Szczawnicy.

Cytat

[…] Rozwiązanie oddziałów leśnych 1 psp było momentem bardzo przykrym i bolesnym dla wszystkich żołnierzy. Wszyscy liczyliśmy i czekali na inne zakończenie. Perfidna polityka bolszewicka nie pozwoliła nam na ostateczne czynne wystąpienie przeciwko Niemcom, na wystąpienie do którego tyle ciężkich i krwawych lat przygotowywaliśmy się. Żołnierze rozstawali się z dowódcami z żalem, w wielu wypadkach z płaczem.
Relacja A. Stabrawy na podstawie: G. Mazur, W. Rojek, M. Zgórniak, Wojna i okupacja na Podkarpaciu i Podhalu: na obszarze Inspektoratu ZWZ-AK Nowy Sącz 1939-1945, Kraków 1998