25 marca 2025 r. w samo południe uroczyście otworzyliśmy nową wystawę stałą poświęconą patronowi naszego Muzeum gen. Emilowi Fieldorfowi "Nilowi". Ekspozycja powstała z okazji przypadającej w tym roku 130. rocznicy urodzin generała.
Na wernisaż przybyły tłumy gości, którzy wypełnili muzealną aulę. Obecni byli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, wojska, organizacji kombatanckich i społecznych, młodzież szkolna, poczty sztandarowe.
- Dzisiejsza uroczystość jest zamknięciem pewnego etapu, dopełnieniem uroczystości, która odbyła się prawie ćwierć wieku temu. 22 lutego 2002 r. w Urzędzie Miasta Krakowa nadano imię temu muzeum. Imię gen. Emila Fieldorfa "Nila". Obecny był tam prof. Adam Strzembosz, człowiek wyjątkowo prawy, nestor polskiego sądownictwa. On powiedział wtedy, że to muzeum ma pewne obowiązki. Jednym obowiązkiem - co naturalne - jest strzec pamięci o Armii Krajowej i Polskim Państwie Podziemnym. Ale też być miejscem, w którym pamięta się o wyjątkowym upadku i zwycięstwie ludzkiej małości, słabości i podłości. A tym był zdaniem prof. Strzembosza wyrok na generale "Nilu". Muzeum ma zadanie, by tę prawdę, a jednocześnie przestrogę, głośno powtarzać. I to również tą wystawą czynimy. Ale przede wszystkim oddajemy hołd naszemu patronowi - powiedział dyrektor MAK dr Jarosław Szarek.
O pracy nad wystawą i postaci jej bohatera mówiła autorka aranżacji Sylwia Siudak-Bielecka:
- Generał "Nil" poza fascynując historią życia pełną osiągnięć i zasług był również intrygującym, inspirującym, charyzmatycznym człowiekiem, pełnym oddania i zaangażowania, również w takiej emocjonalnej warstwie, człowiekiem bardzo bliskim rzeczywistości, w której żył. Ta myśl towarzyszyła mi przez ostatnie kilka miesięcy pracy. Chciałabym wyrazić nadzieję, że zapoznając się z aranżacją będą mieli państwo przyjemność poznać tę postać trochę bliżej.
Wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger odczytała list od wojewody Krzysztofa Klęczara. Głos zabrali także wicemarszałek województwa Ryszard Pagacz, wiceprzewodniczący Rady Muzeum AK Kazimierz Barczyk oraz zastępca dowódcy Jednostki Wojskowej NIL im. gen. Emila Fieldorfa "Nila" ppłk Wojciech Ujda.
Podczas uroczystości odtworzono nagrania z wystąpieniami mieszkającej w Kanadzie wnuczki gen. Fieldorfa Zofii Zarkadas oraz jego wnuka Emila Neya z Australii. Mówcy podziękowali za stworzenie nowej wystawy i pielęgnowanie pamięci o ich dziadku. Emil Ney zapowiedział przekazanie do MAK kolejnych odznaczeń generała będących w jego posiadaniu.
Po części oficjalnej goście zwiedzili wystawę, po której oprowadził ich dyrektor Muzeum Jarosław Szarek. Mogli tam zobaczyć m.in. przedmioty osobiste należące do Emila Fieldorfa (młynek do kawy, zrobiony przez niego drewniany krzyż, różaniec, pudełko po papierosach "Nil"), fotografie, listy, odznaczenia, kalendarium życia.
Ekspozycja powstała z okazji przypadającej w tym roku 130. rocznicy urodzin generała. Emil Fieldorf urodził się 20 marca 1895 r. w Krakowie.
Tekst i fot.: Paweł Stachnik
