Postanowienia jałtańskie
W Jałcie ogłoszono oficjalnie decyzję w sprawie ustalenia granicy wschodniej Polski na linii Curzona (z niewielką 5-8 km korektą na rzecz Polski) i zdecydowano o utworzeniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, który w krótkim czasie miał przeprowadzić wybory. Miały w nich wziąć udział miały jedynie partie demokratyczne i antynazistowskie. Rozwiązanie takie było kolejnym szyderstwem z walczących od sześciu lat Polaków: nie było bowiem żadnej grupy politycznej, która utożsamiałaby się z hitlerowcami, natomiast jedyną partią niedemokratyczną byli komuniści. Jak skomentował kwestię uczciwości takich wyborów Churchill: "Osobiście mało mnie obchodzą Polacy, ale muszę mieć możność oświadczenia w parlamencie, że wybory będą miały przebieg przyzwoity". Zachód milczeniem pominął protest rządu Tomasza Arciszewskiego przeciwko postanowieniom jałtańskim, sankcjonującym nowy rozbiór Polski i utratę jej niepodległości.
Postawieniem "kropki nad i" w sprawie przyszłości Polski były postanowienie konferencji poczdamskiej. Za legalny rząd polski uznano TRJN, powołany po rozmowach moskiewskich między Mikołajczykiem i komunistami. Tym samym przestał być uznawany legalny rząd RP na uchodźstwie. W Poczdamie ustalono także przebieg granic zachodniej i północnej, włączając do państwa polskiego ziemie do linii Odry i Nysy Łużyckiej oraz południową część Prus Wschodnich. Decyzją przywódców trzech mocarstw ludność niemiecka miała zostać z tych obszarów wysiedlona.
opracował: Przemysław Wywiał
