W środę 22 maja 2024 r. w naszym Muzeum odbyła się projekcja filmu o Witoldzie Pileckim pt. "Kryptonim «Klasztor». Dopaść Pileckiego" oraz spotkanie z jego reżyserem Jarosławem Mańką. Uczciliśmy w ten sposób przypadającą 25 maja 76. rocznicę śmierci rotmistrza. Wręczono także odznaczenia dla działaczy opozycji.
Muzealna aula prawie w całości wypełniła się publicznością. Pojawili się przedstawiciele organizacji kombatanckich iinstytucji, młodzież szkolna. Obecni byli m.in.: prezes Stowarzyszenia Krzewienia Etosu Armii Krajowej Zygmunt Mizera i jego wiceprezes Stanisław Brzeźniak, prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Ofiar Wojny Stanisław Krzemień, prezes Zarządu Obszaru Południowego Zrzeszenia WiN Małgorzata Janiec, prezes Stowarzyszenia AK Małgorzata Wyrwińska-Cieślak.
Przybyli także przedstawiciele Stowarzyszenia Żołnierzy AK Inspektoratu "Maria", prezes krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Szarych Szeregów Zbigniew Wilk, dr Grzegorz Baziur z Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu, dyrektor Muzeum Niepodległości w Myślenicach dr Łukasz Malinowski, nauczyciele i młodzież z Wielozawodowego Zespołu Szkół im. rtm. Witolda Pileckiego oraz Szkoły Podstawowej im. bł. Celiny Borzęckiej w Krakowie.
Gości powitał dyrektor Muzeum dr Jarosław Szarek, który podkreślił znaczenie pamięci o takich bohaterach jak Witold Pilecki i rolę, jaką odgrywa w tym Muzeum Armii Krajowej. Podziękował też młodzieży za jej liczną obecność. Przed projekcją postać i losy rotmistrza przedstawił wicedyrektor Muzeum prof. Olgierd Grott.
Spotkanie poświęcone rotmistrzowi stało się okazją do ważnej uroczystości. Przedstawiciele Kapituły Krzyża "Niezłomny Niepokorny 1956-1989" wręczyli odznaki honorowe siedmiu zaangażowanym w działalność opozycyjną i represjonowanym osobom. Krzyże otrzymali: Adam Chrząstek, Kazimierz Krauze, Marek Zawalski, ks. Andrzej Zwoliński, Stanisław Zamojski, Małgorzata Feill-Urbańczyk i Waleria Tumanik. Odznaczenia wręczyli prezes Zygmunt Mizera i wiceprezes Stanisław Brzeźniak.
W ten sposób doszło do symbolicznego połączenia pokoleń: akowskiego i solidarnościowego. Działacze opozycji w PRL wzorowali się bowiem na żołnierzach AK, tak jak ci wzorowali się na legionistach i bohaterach wojen o niepodległość i granice z lat 1918-1921. Ciągłość pokoleniowej tradycji trwa.
Członkowie zarządu Stowarzyszenia Krzewienia Etosu Armii Krajowej Zygmunt Mizera i Stanisław Brzeźniak wymienili z dyrektorem Muzeum Jarosławem Szarkiem umowę o współpracy obu instytucji.
Następnie publiczność obejrzała film w reżyserii Jarosława Mańki zatytułowany "Kryptonim «Klasztor». Dopaść Pileckiego". Dokument opowiadao postaci rotmistrza i jego okupacyjnej działalności, ze szczególnym uwzględnieniem pobytu w Auschwitz oraz powrotu do kraju po 1945 r. Reżyser po raz pierwszy szczegółowo przedstawił akcję Urzędu Bezpieczeństwa mającą na celu rozbicie grupy Pileckiego i aresztowanie go. W filmie wypowiadają się krewni rotmistrza i jego współpracowników, historycy, muzealnicy, duchowni.
Po projekcji odbyła się krótka rozmowa z reżyserem. Twórca odpowiadał na pytania publiczności dotyczące pracy nad dokumentem, postaci bohatera, podejścia do historii najnowszej oraz swoich planów filmowych. Na zakończenie młodzież szkolna mogła zwiedzić wystawę stałą Muzeum z przewodnikiem.
Tekst: Paweł Stachnik
Fot.: Agnieszka Chrząszcz, Paweł Stachnik
