W czwartek 20 marca 2025 r. w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie odbyły się obchody święta Centrum Szkolenia Wojsk Specjalnych.
W murach Muzeum pojawili się dowódcy, żołnierze i pracownicy cywilni Centrum, a także zaproszeni goście: dowódcy oraz przedstawiciele jednostek Wojsk Specjalnych (GROM, FORMOZA, Agat, NIL, JW Komandosów, Powietrzna Jednostka Operacji Specjalnych), reprezentanci garnizonu krakowskiego, przedstawiciele służb mundurowych, poczty sztandarowe.
Obecni byli m.in. zastępca dowódcy Komponentu Wojsk Specjalnych gen. Robert Kopacki, były dowódca Wojsk Specjalnych gen. Marek Olbrycht oraz dowódca Karpackiego Oddziału Straży Granicznej gen. SG Adam Jopek. Rolę gospodarzy pełnili dowódca Centrum Szkolenia WS płk Wojciech Smołuch i jego zastępca ppłk Dariusz Karliński.
Podczas uroczystości oficerom, podoficerom i żołnierzom wręczono odznaczenia, awanse i wyróżnienia, wśród nich m.in.: Kordziki Honorowe Sił Zbrojnych RP, listy gratulacyjne Dowódcy Komponentu Wojsk Specjalnych, mianowania na pierwszy stopień podoficerski oraz pochwały i urlopy dla pracowników. Przyznano także Tytuł Podoficera Roku 2024 oraz nagrodę dla Szkoły Podoficerskiej Wojsk Specjalnych.
Osobne podziękowania trafiły do dyrekcji Muzeum AK w osobie wicedyrektora prof. Olgierda Grotta. Nasza placówka od dawna współpracuje z Centrum, a współpraca ta została sformalizowana umową podpisaną w lutym tego roku.
Okolicznościowe przemówienie wygłosił dowódca CSzWS płk Wojciech Smołuch. Podsumował miniony rok instytucji, zwrócił uwagę na nowe wyzwania szkoleniowe, jakie się w ostatnim czasie pojawiły, podziękował też podwładnym za wysiłek i zaangażowanie.
Krótki wykład pt. "Kresowi żołnierze AK" wygłosił wicedyrektor Muzeum prof. Olgierd Grott. Przedstawił w nim sylwetki trzech akowców: gen. Emila Fieldorfa "Nila" (patrona Muzeum AK), ppłk. Macieja Kalenkiewicza "Kotwicza" (patrona Centrum Szkolenia Wojsk Specjalnych) i ppor. Zdzisława Badochy "Żelaznego", których losy w taki czy inny sposób związane były z Kresami.
- Fieldorf zakończył życie w wieku 58 lat, Kalenkiewicz w wieku 38 lat, a Badocha 21. To pokazuje, że AK nie była armią jednopokoleniową. Fieldorf zaczynał w Legionach. Kalenkiewicz został już uformowany przez II Rzeczpospolitą, a Badocha był najmłodszy, zaczął działać w AK w wieku 17 lat. Trzy osoby: generał, podpułkownik i podporucznik, ludzie różnego wieku i pochodzenia, którzy oddali swoje życie w walce o Polskę - mówił prof. Grott.
Podkreślił też, że żaden z bohaterów nie ma prawdziwego grobu: szczątków Fieldorfa i Badochy do dziś nie odnaleziono, a cmentarz w Surkontach, na którym pochowano Kalenkiewicza, został decyzją białoruskich władz zniszczony w 2022 r.
Oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra Wojskowa z Krakowa, która zaprezentowała wiązankę melodii swingowych, filmowych i marszowych. Na koniec uroczystości wystąpił zespół ludowy "Halka" z Lublińca z repertuarem tańców i pieśni śląskich.
Utworzone w 2019 r. Centrum Szkolenia Wojsk Specjalnych z siedzibą w Krakowie zajmuje się szkoleniem kandydatów na żołnierzy oraz żołnierzy Wojsk Specjalnych.
Od 2021 r. patronem Centrum jest ppłk Maciej Kalankiewicz, uczestnik kampanii wrześniowej, żołnierz Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjr. Henryka Dobrzańskiego "Hubala", współtwórca formacji cichociemnych, oficer Armii Krajowej, dowódca partyzancki w Okręgu Nowogródek, poległy tam w 1944 r. Święto CSzWS przypada na 21 marca. W ubiegłym roku jego obchody również odbyły się w Muzeum Armii Krajowej.
Tekst i fot.: Paweł Stachnik
