24 lipca 2024 r. nasze Muzeum odwiedziła mieszkanka Krakowa Jadwiga Kacperek-Kluska, która przekazała do zbiorów cenne pamiątki po swoim mężu, powstańcu warszawskim Jerzym Klusce ps. "Sępiński".
Pani Jadwiga zdecydowała się ofiarować Muzeum AK rzeczy pozostałe po jej zmarłym w 2004 r. mężu Jerzym Antonim Klusce. Urodzony w Chrzanowie Jerzy w konspirację zaangażował się już w 1940 r. Działał w Krakowie, gdzie przeszedł kurs podchorążych i został przydzielony do Grupy Dywersyjnej nr 2 Związku Odwetu ZWZ. Używał pseudonimów "Sępiński" i "Sęp". W 1943 r. po wsypie musiał przenieść się do Warszawy.
W Powstaniu Warszawskim wziął udział w Grupie Bojowej "Krybar". Uczestniczył m.in. w natarciach Grupy na Uniwersytet Warszawski oraz w ataku na gmach Pasty przy ulicy Zielnej. Był dwukrotnie ranny.
Po wojnie ukończył studia na AGH i zamieszkał w Krakowie. Działał w środowisku kombatantów. Po uchwaleniu w 1981 r. przez Sejm ustawy o Warszawskim Krzyżu Powstańczym został pełnomocnikiem Krajowej Komisji Warszawskiego Krzyża Powstańczego w Krakowie i zajmował się weryfikowaniem wniosków o przyznanie tego odznaczenia.
Stworzył Klub Powstańców Warszawy w Krakowie i został jego przewodniczącym. W 1998 r. Klub zorganizował wystawę poświęconą Powstaniu Warszawskiemu prezentowaną w budynku obecnego Muzeum Armii Krajowej, wówczas będącym siedzibą Fundacji Muzeum Armii Krajowej.
Podczas wizyty w naszej placówce Jadwiga Kacperek-Kluska przekazała na ręce dyrektora Jarosława Szarka odznaczenia męża, a wśród nich m.in.: Krzyże Kawalerski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Warszawski Krzyż Powstańczy, Krzyż Armii Krajowej, Odznakę Pamiątkową Akcji "Burza" i Odznakę 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej.
Ofiarowane zostały także dokumenty Klubu Powstańców Warszawy w Krakowie, którym przez wiele lat kierował Jerzy Antoni Kluska. Jest wśród nich ewidencja wniosków o przyznanie Warszawskiego Krzyża Powstańczego powstańcom warszawskim mieszkającym w latach 80. ub.w. w Krakowie.
- To bardzo cenny dokument zawierający nazwiska i adresy powstańców, którzy żyli wtedy w Krakowie. Będzie niezwykle przydatny w naszych działaniach dokumentujących krakowskich uczestników powstania warszawskiego - powiedział dyrektor Szarek.
Z zestawienia wynika, że w latach 1982-1988 Warszawski Krzyż Powstańczy otrzymało co najmniej 120 mieszkających w Krakowie powstańców.
Interesująca jest także dokumentacja fotograficzna wspomnianej wystawy o Powstaniu Warszawskim pokazywanej w siedzibie Fundacji Muzeum Armii Krajowej przy ówczesnej ulicy Bosackiej w Krakowie. Jerzy Kluska był autorem koncepcji i koordynatorem realizacji tego przedsięwzięcia, a także członkiem Zespołu ds. Organizacji Działu Powstanie Warszawskie 1944 przy zbiorach Fundacji.
Przekazane przez Jadwigę Kacperek-Kluskę pamiątki zostaną niebawem udostępnione przez Muzeum w związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą Powstania Warszawskiego.
Tekst i fot.: Paweł Stachnik
