W czwartek 8 maja 2025 r. pod pomnikiem w Łęgu przy ul. Centralnej w Krakowie odbyła się uroczystość upamiętniająca żołnierzy Zgrupowania Armii Krajowej "Żelbet" oraz cichociemnych poległych 81 lat temu w walce z oddziałem niemieckim.
Pod pomnikiem pojawili się przedstawiciele władz województwa, miasta i dzielnicy XIV Czyżyny, delegacje Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Armii Krajowej, członkowie organizacji kombatanckich oraz dzieci i nauczyciele miejscowej Szkoły Podstawowej nr 156 im. kard. Adama Stefana Sapiehy z pocztem sztandarowym.
Uroczystość prowadziły Małgorzata Janiec, prezes Obszaru Południowego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" w Krakowie oraz przewodnicząca Rady i Zarządu Dzielnicy XIV Czyżyny Anna Gieras. Modlitwę za poległych odmówił kapelan krakowskich organizacji kombatanckich i niepodległościowych o. Jerzy Pająk.
Głos zabrała zastępca dyrektora krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej Cecylia Radoń. Przekazała również uczestnikom uroczystości broszury wydane przez IPN poświęcone wydarzeniom w Łęgu.
Następnie delegacje złożyły pod pomnikiem kwiaty i znicze. W imieniu Muzeum Armii Krajowej wiązankę złożył kierownik Działu Przechowywania Zbiorów Marek Bik.
Asystę wojskową wystawiły Jednostka Specjalna NIL i Orkiestra Wojskowa w Krakowie. Po uroczystości uczestnicy udali się na cmentarz w Luborzycy, by złożyć kwiaty i znicze na grobach pochowanych tam cichociemnych poległych w Łęgu.
Organizatorami wydarzenia były Rada Dzielnicy XIV Czyżyny oraz Zrzeszenie "Wolność i Niezawisłość" Obszaru Południowego w Krakowie.
81 lat temu, 8 maja 1944 r., w podkrakowskiej wówczas wsi Łęg doszło do walki między grupą funkcjonariuszy niemieckiej policji bezpieczeństwa i żandarmów a 10 lub 11 żołnierzami AK ochraniającymi magazyn broni ze zrzutów.
W starciu Niemcy zdobyli budynek. Zginęło trzech cichociemnych: ppor. Bronisław Kamiński "Golf", ppor. Włodzimierz Lech "Powiślak" i por. Józef Wątróbski "Jelito", a także trzech partyzantów Zgrupowania AK "Żelbet": Leszek Korol "Chrystian", Henryk Walczak "Waligóra" i Zygmunt Szewczyk "Tygrys".
Śmierć poniosło też troje postronnych mieszkańców Łęgu: 10-letni Kazimierz Pawlikowski, jego babcia Eleonora Tynor oraz Anna Stachowicz. Po stronie niemieckiej zginął jeden funkcjonariusz gestapo.
Tekst: Paweł Stachnik
Fot.: Beata Kasperczyk, Zbigniew Galicki
