Zapraszamy od 10 do 17 z wyjątkiem poniedziałków

Bokszczanin Janusz


Żołnierz I i III Korpusu Polskiego na Wschodzie, zastępca dowódcy 6 pułku ułanów, instruktor Centralnej Szkoły Kawalerii, szef sztabu Brygady Kawalerii "Równe", w kampanii 1939 r dowódca 10 pułku strzelców konnych, szef Wydziału Broni Szybkich Oddziału III Komendy Gł. ZWZ, Szef Sztabu KG AK, zastępca Delegata Sił Zbrojnych na Kraj, członek Delegatury WiN za granicą.

Urodził się 29 X 1894 r. w Grodnie, gdzie od 1905 r. uczęszczał do gimnazjum, należąc do tajnego koła młodzieży polskiej. Naukę kontynuował w Korpusie Kadetów w Pskowie, Połocku i Pskowie, gdzie zdał maturę w 1914 r.

W VIII 1914 r. został powołany do armii rosyjskiej, w której ukończył Mikołajewską Szkołę Kawalerii w Petersburgu i od XII 1914 r. służył w 4 pułku huzarów. Od XI 1917 do II 1918 służył w I Korpusie Polskim, po czym został skierowany jako kurier do III Korpusu Polskiego, w którym pozostał aż do jego rozbrojenia w VII 1918 r., następnie dowodził plutonem w 4 pułku huzarów Armii gen. Denikina.

Od III 1919 r. był zastępcą dowódcy 6 pułku ułanów, a od X zastępcą dowódcy szwadronu w 26 p uł. Od VI 1920 r. dowodził szwadronem 16 p uł., a od VII spieszonym szwadronem 1 Dywizji Jazdy. Od VIII 1920 r. dowodził szkołą podoficerską 16 p uł. , od XI szwadronem 26 p uł. , a od III 1921 r. w tym pułku był dowódcą szkoły podoficerskiej.

Od VI 1922 do XI 1924 r. był instruktorem w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu. Po odbytym tamże doszkoleniu, od X 1925 do VIII 1929 r. służył na stanowisku dowódcy szwadronu w 26 p uł. w Baranowiczach, a potem był dowódca szwadronu zapasowego 3 p uł. w Bochni. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Wojennej w XI 1932 r. został szefem sztabu Brygady Kawalerii "Równe" w Równem na Wołyniu, po czym od 1935 r. był zastępcą dowódcy 7 pułku strzelców konnych w Poznaniu. Od XI 1937 r. był szefem Wydziału Wyszkolenia w Departamencie Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych.

4 VIII 1939 r. objął dowództwo 10 psk w Łańcucie i na czele pułku przeszedł jego szlak bojowy w kampanii 1939 r. 16 IX został ciężko ranny pod Lwowem, po leczeniu w Dublanach zdołał przedostać się do Warszawy.

W II 1940 r. został zaprzysiężony w Związku Walki Zbrojnej, zatrzymany w łapance został uwięziony od V do X na Pawiaku i w obozie przy ul. Skaryszewskiej. Z końcem 1940 r. został szefem Wydziału Broni Szybkich Oddziału III Komendy Gł. ZWZ - Armii Krajowej. Od 1941 r. redagował miesięcznik "Towarzysz Pancerny". W III 1943 r. awansował na pułkownika. Od I/II do VI 1944 r. był Szefem Operacyjnym i zastępcą Szefa Sztabu KG AK, nadal kierując Wydziałem Broni Szybkich, a od 5 VII 1944 r. był II zastępcą Szefa Sztabu KG AK.

Po wybuchu Powstania Warszawskiego usiłował przedostać się do walczących i ranny został wysłany na roboty do Rzeszy, skąd zbiegł z końcem IX i powrócił do Polski. Od X 1944 do 19 I 1945 r. był Szefem Sztabu KG AK.

Od V do VIII 1945 r. był zastępcą Delegata Sił Zbrojnych na Kraj, a od IX do X doradcą prezesa Zarządu Gł. Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, po czym wezwany przez władze RP na uchodźstwie przedostał się do Londynu. Od jesieni 1946 r. mieszkał w Paryżu. Był członkiem Delegatury WiN za granicą do 1953 r. Zmarł 1 VIII 1973 r. w Paryżu.

Był odznaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V klasy, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości.

Piotr M. Boroń

Literatura
A. K. Kunert, Słownik konspiracji warszawskiej 1939-1944, t. 1, Warszawa 1987;
M. Ney-Krwawicz, Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945, Warszawa 1990.


Zmień ustawienia cookies