Zapraszamy od 10 do 17 z wyjątkiem poniedziałków

Sawicki Kazimierz


Członek Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej i Związku Walki Czynnej, żołnierz Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej, uczestnik wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej, dowódca 36 pułku piechoty i 16 Dywizji Piechoty, w kampanii 1939 r. walczył na czele Grupy Operacyjnej "Włodzimierz", komendant Obszaru Lwowskiego Armii Krajowej, szef Biura Inspekcji Komendy Gł. AK, członek władz Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie.

Urodził się 2 VI 1888 r. w Grajewie. Uczęszczając do VII gimnazjum w Warszawie w 1905 r. został członkiem Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej i był przewodniczącym strajku szkolnego w tym gimnazjum. Maturę zdał w 1906 r. w szkole średniej Jeżewskiego w Warszawie. Od VI do IX 1906 r. był więziony. Po czym zbiegł i studiował medycynę w Pradze do 1908 r., ponownie zdał maturę w gimnazjum Św. Anny w Krakowie i kontynuował studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując absolutorium, obronę doktoratu uniemożliwiła mu I wojna światowa. Zimą 1908/1909 r. został komendantem Związku Walki czynnej w Krakowie, od 1910 r. należał też do Towarzystwa "Strzelec", w którym uzyskał odznakę oficerską.

4 VIII 1914 r. wyruszył na czele strzeleckiego patrolu wywiadowczego do Olkusza i Zagłębia. Od IX 1914 r. służył w Legionach Polskich, najpierw w 1 pułku piechoty, następni w 5 pp. W XII 1914 r. był ranny w bitwie pod Łowczówkiem. W VII 1915 r. został skierowany do służby w Polskiej Organizacji Wojskowej, w której od I do XII 1916 r. był komendantem Okręgu IV Łódź i zastępcą komendanta na okupację niemiecką, następnie Komendanta Gł. POW.

W XI 1918 wziął udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie i komendantem Legii Akademickiej. Od końca XI 1918 r. dowodził I batalionem 36 pp LA, walcząc na froncie w Małopolsce Wschodniej, gdzie przejściowo dowodził 36 pp. i na Białorusi w 1919 r. krótko był pełniącym obowiązki 33 pp. Od X 1920 do IV 1927 r. dowodził 36 pp, po wojnie stacjonując w Warszawie. W czasie przewrotu majowego w 1926 r. znacznie przyczynił się do zwycięstwa Marszałka J. Piłsudskiego. Od IX 1927 r. był dowódcą piechoty 29 Dywizji Piechoty w Grodnie, a od V 1932 r. dowódcą 16 DP w Grudziądzu. W 1932 r. ukończył kurs w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych, a rok później został awansowany na generała brygady. W II 1938 r. został dyrektorem Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, a od V 1939 r. także szefem Biura do Spraw Jednostek Obrony Narodowej.

W kampanii 1939 r. od 11 IX dowodził zorganizowaną przez siebie Grupą Operacyjną "Włodzimierz", 14 i 15 IX broniąc przed Niemcami przepraw na Bugu. Po wkroczeniu Sowietów, 18 IX we Włodzimierzu rozwiązał Grupę i dwa dni później przedostał się na Węgry, gdzie został internowany lecz udało mu się zbiec w Budapeszcie. Prowadził tam działalność konspiracyjną wraz z grupą działaczy piłsudczykowskich.

W III lub IV 1941 r. przedostał się do Warszawy. W VII został emisariuszem Komendy Gł. Związku Walki Zbrojnej we Lwowie, a od XI 1941 do VII 1943 r. był komendantem Obszaru Lwowskiego ZWZ - Armii Krajowej. Po czym dostał przydział do Biura Inspekcji KG AK, a w VII 1944 r. został jego szefem, a także dowódcą Grupy Operacyjnej "Prusy Wschodnie", na wypadek działań na tym terenie w czasie powstania powszechnego.

W Powstaniu Warszawskim był dowódcą III rzutu KG AK, po którym przebywał w niewoli w Langwasser i w Colditz.

Uwolniony przez Amerykanów 5 V 1945 r. służył w Ekspozyturze Sztabu Głównego w Paryżu, a następnie do I 1948 r. w Ośrodku Oficerskim w Nicei. Po czym przybył do Londynu i w III wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia.

Po wojnie był aktywnym działaczem emigracyjnym m.in.: prezesem Rady Naczelnej Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, wiceprezesem Instytutu J. Piłsudskiego w Londynie, członkiem władz Ligi Niepodległości Polski, ministrem w rządzie RP na uchodźstwie i od 1949 do 1957 r. wchodził w skład Rady Narodowej RP - Rady RP. W 1966 r. awansował na generała dywizji.

Zmarł 2 III 1971 r. w Londynie.

Był odznaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Piotr M. Boroń

Wybrana literatura:
T. Kryska-Karski i St. Żurakowski, Generałowie Polski niepodległej, Warszawa 1991;
G. Mazur, Sawicki Kazimierz [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXV/3 z. 146, Warszawa - Kraków 1994;
G. Mazur i J. Węgierski, Konspiracja lwowska 1939-1944. Słownik biograficzny, Katowice - Kraków 1997.


Zmień ustawienia cookies