Urodził się 19 IX 1893 r. w Wilnie, gdzie zdał maturę w gimnazjum klasycznym w 1912 r. W 1909 r. założył tam Związek Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej, będący pod wpływem ideowym Polskiej Partii Socjalistycznej - Frakcji Rewolucyjnej. Od 1910 r. wchodził w skład Biura Wykonawczego ZMP-N w Rosji. W 1912 r. rozpoczął studia prawnicze na uniwersytecie w Petersburgu.

Po wybuchu wojny światowej przybył do Warszawy, gdzie kierował Okręgowym Komitetem Robotniczym PPS. Od IX 1916 do IV 1919 r. wchodził w skład Centralnego Komitetu Robotniczego PPS. W 1916 r. został aresztowany i więziony przez kilka tygodni przez władze okupacyjne.

W XI 1918 r. został naczelnikiem Wydziału Sejmowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i przygotowywał ordynację wyborczą do Sejmu Ustawodawczego. W I 1919 r. w Płocku został wybrany posłem. W Sejmie Ustawodawczym był sekretarzem komisji konstytucyjnej. Od I 1919 r. był też kierownikiem Biura Konstytucyjnego w Prezydium Rady Ministrów.

Od IV 1919 do IX 1939 r. był członkiem Rady Naczelnej i Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS. Był jednym z głównych autorów programu PPS z 1920 r. Wybrany w Płocku był posłem na sejm w kadencji 1922-1927. Od I 1924 do V 1931 r. był wiceprzewodniczącym CKW PPS. W 1924 i 1925 r. wchodził w skład delegacji polskiej na zgromadzenie ogólne Ligi Narodów. Od IV 1927 do IX 1939 r. był redaktorem naczelnym "Robotnika". Przed przewrotem majowym 1926 r. i tuż po nim wspierał politycznie Marszałka J. Piłsudskiego i jego obóz, po czym stopniowo przechodził do coraz głębszej opozycji.

Wybierany w Płocku był posłem na sejm kadencji 1928-1930 i 1930-1935, od 1929 r. prezesując Związkowi Parlamentarnemu Polskich Socjalistów.

Pod koniec 1929 r. był współtwórcą i ideologiem Centrolewu, sojuszu partii lewicy i centrum zmierzających do obalenia rządów sanacyjnych. W VI 1930 r. wziął udział w krakowskim kongresie Centrolewu. W 1935 r. zawarł nawet pakt o nieagresji komunistami, lecz już rok później odżegnywał się od jakiejkolwiek współpracy z nimi, stawiając na zbliżenie z ludowcami, związkami zawodowymi i lewicą piłsudczykowską. W 1937 r. był autorem nowego programu PPS.

We IX 1939 r. werbował ochotników do Robotniczych Batalionów Obrony Warszawy i był cywilnym doradcą władz wojskowych. 20 IX wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego. Po powstaniu Służby Zwycięstwu Polski i kapitulacji Warszawy, wraz ze Stefanem Starzyńskim, Komisarzem Cywilnym podjął się stworzenia zaplecza społeczno-politycznego dla SZP. 10 X 1939 r. wszedł w skład Rady Głównej Obrony Narodowej sprawującej kontrolę polityczną nad SZP, a 28 X 1939 r., po aresztowaniu S. Starzyńskiego został Komisarzem Cywilnym - zastępcą Dowódcy Gł. SZP.

22 XII 1939 r. został aresztowany przez Niemców, był przesłuchiwany w siedzibie Gestapo w Alei Szucha i 18 II 1940 r. skazany przez sąd doraźny na karę śmierci.

Został rozstrzelany 20/21 VI 1940 r. w Palmirach i tam pochowany.

Był odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych.

Piotr M. Boroń

Wybrana literatura:
J. Tomicki, Niedziałkowski Mieczysław [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXII/4 z. 95, Wrocław 1977;
W. Grabowski, Polska tajna administracja cywilna 1940-1945, Warszawa 2003;
P. Kowal, Niedziałkowski Mieczysław [w:] Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej XX, Warszawa 2004.