Zapraszamy od 10 do 17 z wyjątkiem poniedziałków

Górski Jan


Ochotnik w 4 Dywizji Strzelców Polskich i w Polskiej Organizacji Wojskowej, absolwent Korpusu Kadetów nr 2 i Wyższej Szkoły Wojennej, uczestnik kampanii 1939 r., oficer Komendy Gł. Związku Walki Zbrojnej w Paryżu, współautor koncepcji cichociemnych, cichociemny, szef sztabu Obszaru Białystok Armii Krajowej, szef sztabu Biura Inspekcji Komendy Gł. AK, zamordowany przez Niemców.

Urodził się 11 IX 1905 r. w Odessie. Od 1914 r. uczył się w I Gimnazjum w Odessie.

Od 1919 r. służył jako młodociany ochotnik w 14 pułku 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. L. Żeligowskiego, skąd w IV 1919 r. został wysłany do harcerskiej służby wywiadowczej w Odessie, podległej Polskiej Organizacji Wojskowej.

W I 1920 r. został repatriowany do Polski i przyjęty do Korpusu Kadetów nr 2 w Modlinie, gdzie zdał maturę w 1924 r. Ukończył Oficerską Szkołę Inżynierii w Warszawie w 1926 r. i został podporucznikiem. Po czym służył w Batalionie Elektrotechnicznym w Nowym Dworze Mazowieckim, w 1928 r. awansując na porucznika. W X 1931 r. został oddelegowany na studia na Politechnice Warszawskiej, które ukończył w 1935 r. uzyskując dyplom inżyniera elektryka.

Od 1938 r. studiował w Wyższej Szkole Wojennej.

Kampanię 1939 r. odbył w Naczelnym Dowództwie Saperów. Został internowany w Rumunii, zbiegł z obozu i w XII 1939 r. przedostał się do Francji.

Od IV 1940 r. służył w Komendzie Gł. Związku Walki Zbrojnej w Paryżu, gdzie wraz z kpt. M. Kalenkiewiczem opracował trzy dokumenty: 1) instrukcję dla pierwszych lotów łącznikowo-rozpoznawczych, 2) zapoczątkowanie rozpoznania lotnisk w Kraju, 3) użycie lotnictwa dla łączności i transportów wojskowych drogą powietrzną do Kraju oraz dla wsparcia powstania.

Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii był współautorem memoriału z 30 VII 1940 r. "Użycie lotnictwa i wojsk lądowych dla wsparcia powstania w Polsce. Notatka uzupełniająca w związku ze zmienioną sytuacją polityczną po upadku Francji".

Od VII 1940 r. służył w Oddziale III Sztabu Naczelnego Wodza a od IV 1942 r. był instruktorem w dyspozycji Oddziału VI Sztabu NW w zakresie werbunku i organizacji przerzutu cichociemnych do kraju. Jesienią 1942 r. został przeniesiony do Audley End i pełnił funkcję komendanta kursów odpraw dla cichociemnych.

Do Polski wrócił jako cichociemny w stopniu majora zrzucony w rejonie Grodziska Mazowieckiego 14/15 marca 1943 r. Otrzymał przydział do Komendy Obszaru Białystok Armii Krajowej, gdzie był szefem Oddziału III, a od IX 1943 r. szefem sztabu Obszaru. Od VI do VII 1944 r. był szefem sztabu Biura Inspekcji Komendy Gł. AK. Pod koniec VII został skierowany do Krakowa, gdzie w połowie VIII 1944 r. go aresztowano (pod nazwiskiem Juliusz Szatkowski).

Nierozpoznany przez Gestapo trafił do Lengenfeld - filii KL Flossenbürg. Podczas ewakuacji obozu 14/15 kwietnia 1945 r. wraz z sześcioma współwięźniami podjął ucieczkę.

Zginął w obławie 17 kwietnia 1945 r. Miejsce jego pochówku pozostaje nieznane.

Był odznaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V klasy, dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

Marcin Bieńkowicz i Piotr M. Boroń

Wybrana literatura:
J. Tucholski, Cichociemni, Warszawa 1985;
M. Ney-Krwawicz, Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945, Warszawa 1990;
K. Kuler, Górski Jan [w:] Małopolski słownik biograficzny uczestników działań niepodległościowych 1939-1956, t. 1, Kraków 1997;
J. Tucholski, Cichociemni i spadochroniarze 1941-1956, Warszawa 2009.


Zmień ustawienia cookies