Zapraszamy od 10 do 17 z wyjątkiem poniedziałków

Nowodworski Leon


Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, radca prawny w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, dziekan Rady Adwokackiej w Warszawie, służył w biurze Komisarza Cywilnego Dowództwa Obrony Warszawy, przewodniczący Komisji Ogólnej tzw. Rady Obrony Warszawy, członek Rady Głównej Obrony Narodowej Służby Zwycięstwu Polski i zastępca Komisarza Cywilnego, dyrektor Departamentu Sprawiedliwości Delegatury Rządu na Kraj.

Urodził się 25 X 1889 r. w Warszawie. Uczęszczał do 1905 r. do II Gimnazjum, potem do szkoły realnej E. Konopczyńskiego w Warszawie, gdzie w 1908 r. zdał maturę. Po czym odbył studia prawnicze w Lionie i w École de Droit w Paryżu. W 1913 r. ponownie zdał maturę w Charkowie i po nostryfikacji dyplom na uniwersytecie w Piotrogrodzie (Petersburgu) w 1915 r. został pomocnikiem adwokata. Od jesieni 1915 r. pracował też w biurze Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Piotrogrodzie.

W 1918 r. powrócił do Warszawy, gdzie został wpisany na listę adwokacką.

W 1920 r. wstąpił do artylerii i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

Od 1924 do 1926 r. był radcą prawnym w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Po czym radcą w Banku Małopolskim, Banku Dyskontowym i Banku Polsko-Francuskim oraz zakładów mechanicznych Lilpop, Rau i Loewenstein. Od 1925 do 1930 r. był sekretarzem Rady Adwokackiej w Warszawie, od 1931 do 1932 r. członkiem Sądu Dyscyplinarnego, od 1933 do 1935 wicedziekanem i od 1936 do 1937 r. dziekanem. Po czym do 1939 r. był redaktorem miesięcznika "Palestra".

Od 8 IX 1939 r. służył w biurze Komisarza Cywilnego Dowództwa Obrony Warszawy, zajmując się sprawami prawnymi, w tym zasadami działania sądu polowego i postepowaniem doraźnym przed tym sądem. Po 20 IX był przewodniczącym Komisji Ogólnej Komitetu Obywatelskiego (tzw. Rady Obrony Warszawy).

Od 10 X 1939 r. jako przedstawiciel Stronnictwa Narodowego zasiadał w Radzie Głównej Obrony Narodowej Służby Zwycięstwu Polski i był zastępcą Komisarza Cywilnego. Od 10 XI do 12 XII 1939 r. był więziony przez Gestapo. Po rozwiązaniu przez okupantów Naczelnej Rady Adwokackiej 14 XII, wszedł w skład Rady Konsultacyjnej przy niemieckim komisarzu adwokatury warszawskiej. Za protest przeciwko skreślaniu z listy adwokackiej Żydów, został wydalony z adwokatury i pracował w kancelarii notarialnej Witolda Raczkiewicza. Na początku 1940 r. współtworzył podwaliny powstałej rok później Tajnej NRA. W XII 1940 r. został dyrektorem Departamentu Sprawiedliwości Delegatury Rządu na Kraj.

Zmarł 26 XII 1941 r. w Warszawie i został pochowany na Powązkach.

Był odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych; pośmiertnie Krzyżem Armii Krajowej.

Piotr M. Boroń

Wybrana literatura:
E. Muszalski, Nowodworski Leon [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIII/2 z. 97, Wrocław 1978;
W. Grabowski, Tajna polska administracja cywilna 1940-1945, Warszawa 2003.


Zmień ustawienia cookies