Właściwie Jan Franciszek Gaładyk.

Urodził się 4 X 1898 r. w Warszawie, gdzie w 1914 r. zdał maturę w gimnazjum St. Stasica. Będąc uczniem działał w tajnym Związku Szkolnym, a od 1913 r. w Polskich Drużynach Strzeleckich, w których odbył kursy instruktorskie w Rabce i Nowym Sączu w 1914 r.

W VIII 1914 r. wstąpił do oddziałów J. Piłsudskiego i przeszedł szlak bojowy 1 i 5 pułku piechoty Legionów Polskich. Został ranny w X 1914 r. pod Anielinem i w VIII 1916 r. pod Sitowiczami. W połowie 1917 r. awansował na podporucznika. Po kryzysie przysięgowym w VII 1917 r. został internowany w Beniaminowie do VIII 1918 r., po czym służył w sztabie Komendy Naczelnej nr 1 Polskiej Organizacji Wojskowej w Warszawie.

W XI 1918 r. wstąpił do WP i służył w Oddziale I Sztabu Generalnego, a od II 1919 r. w Biurze Wywiadowczym Oddziału II Naczelnego Dowództwa. Od V 1920 r. jako kapitan był szefem Oddziału II kolejno: 3 Armii, Frontu na Ukrainie, Południowo-Wschodniego, Środkowego, Grupy Uderzeniowej z nad Wieprza i 2 Armii.

Po zawieszeniu broni pracował w Departamencie I Ministerstwa Spraw Wojskowych, od XII 1920 r. skierowany został na kurs w Centrum Wyszkolenia w Rembertowie, który ukończył w V 1921 r., a potem od VI do X na kurs w Oficerskiej Szkole Artylerii w Poznaniu. Po czym był dowódcą batalionu 5 pp Leg. w Lidzie do III 1922 r. Od IV 1922 r. pełnił obowiązki dowódcy batalionu w 79 pp w Słonimiu. Od X 1923 do X 1925 r. studiował w Wyższej Szkole wojennej, po czy służył w Inspektoracie Armii nr I i Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych, a do 1927 do 1929 r. był dyrektorem nauk w Oficerskiej Szkole Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. W VII 1929 r. został szefem sztabu 29 Dywizji Piechoty w Grodnie. Od XI 1931 d VII 1933 r. dowodził II batalionem 6 pułku strzelców podhalańskich w Drohobyczu, po czym był zastępcę dowódcy 18 pp w Skierniewicach a od V 1934 r. 76 pp w Grodnie. Od XI 1935 do V 1939 był dowódcą pułku Korpusu Ochrony Pogranicza "Wilejka" w Wilejce. 19 III 1939 awansował na pułkownika dyplomowanego.

W kampanii 1939 r. był dowódcą 1 Brygady Górskiej i na jej czele, w ramach Armii "Kraków" walczył na Podbeskidziu.

Uniknął niewoli i przedostał się do Warszawy, gdzie włączył się w działalność Służby Zwycięstwu Polski. W XI 1939 r. mianowany na dowódcę wojewódzkiego SZP w Wilnie. Przy przekraczaniu granicy został aresztowany przez Litwinów i internowany w VI Forcie w Kownie. Po zajęciu Litwy przez ZSRR w VII 1940 r. wywieziono go do Kozielska, a rok później do Moskwy. Po układzie Sikorski-Majski od 28 VIII do X 1941 r. dowodził Ośrodkiem Zapasowym Armii w Tockoje. Od III do VI 1942 r. dowodził 8 DP, następnie służył w Dowództwie Armii Polskiej na Wschodzie, a później pozostawał bez przydziału w tzw. 2 grupie w Palestynie 2 Korpusu Polskiego. Z Włoch powrócił do Polski 17 VI 1946 r. i został cywilnym pracownikiem Sztabu Generalnego. Zmarł 18 VII 1947 r. w szpitalu wojskowym w Rogowie.

Był odznaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości, Orderem Polonia Restituta 5 klasy, czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Piotr M. Boroń

Literatura:
M. Gałęzowski, Gaładyk Janusz (Jan) Franciszek [w:] Z dziejów walk o niepodległość, t. 1, Warszawa 2011;
W. K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny, t. 2, Warszawa 2006.