Zapraszamy od 10 do 17 z wyjątkiem poniedziałków

Dekutowski Hieronim


"Cichociemny" zrzucony do kraju z przydziałem do Kedywu Okręgu Lubelskiego Armii Krajowej. Dowódca oddziału dyspozycyjnego Kedywu w Inspektoracie Lublin-Puławy AK, 1 kompanii 8 pp Legionów AK. Przeprowadził kilkadziesiąt akcji bojowych i dywersyjnych na terenie Okręgu Lubelskiego AK. Po wkroczeniu Armii Czerwonej prowadził akcje odwetowe wobec sowieckich sił policyjnych oraz ich kolaborantów do II 1947 r. Ofiara komunistycznego mordu sądowego.

Urodzony 24 IX 1918 r. w Dzikowie. W latach 1930-1938 uczęszczał do gimnazjum i liceum w Tarnobrzegu, gdzie czynnie działał w harcerstwie i w Sodalicji Mariańskiej. Maturę zdał w V 1939 r.

W kampanii 1939 r. wziął udział jako ochotnik. Przez Węgry, Jugosławię i Włochy dotarł do Francji, gdzie walczył w 2 Dywizji Strzelców Pieszych w kampanii 1940 r. Przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty. W III 1943 r. został zaprzysiężony jako "cichociemny".

16/17 IX 1943 r. zrzucony do kraju i awansowany na podporucznika, z przydziałem do Kedywu Okręgu Lubelskiego Armii Krajowej. Walczył w oddziale partyzanckim "Podkowy", następnie jako dowódca kompanii 9 pułku piechoty w Inspektoracie Zamość AK, później dowodził oddziałem dyspozycyjnym Kedywu w Inspektoracie Lublin-Puławy AK. Po czym był dowódcą 1 kompanii odtwarzanego 8 pp Legionów AK. Do VII 1944 r. przeprowadził kilkadziesiąt akcji bojowych i dywersyjnych na terenie Okręgu Lubelskiego AK. Jego kompania ochraniała w akcji "Burza" Sztab Komendy Okręgu. W VIII próbował przebić się z odsieczą do powstańczej Warszawy.

Po rozwiązaniu AK, zgodnie z rozkazem zwolnił podkomendnych z obowiązku służby, skoncentrował uznanych za zdekonspirowanych i przeprowadzał akcje odwetowe wobec sowieckich sił policyjnych oraz ich kolaborantów, podobnie jak wcześniej niemieckich. Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj awansowała go na kapitana, gdy od VI 1945 r. był dowódcą wszystkich oddziałów w Inspektoracie Lubelskim w sile około 300 żołnierzy. Po obwieszczeniu przez komunistów amnestii w VIII 1945 r. rozwiązał zgrupowanie i z gronem kadry bezskutecznie usiłował przedostać się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Po czym powrócił, reaktywowane zgrupowanie podporządkował Zrzeszeniu "Wolność i Niezawisłość", awansował na majora. Do kolejnej amnestii w II 1947 r. walczył na Lubelszczyźnie, Kielecczyźnie i Rzeszowszczyźnie, głównie w akcjach samoobrony. W VI ujawnił się. Wobec zagrożenia aresztowaniem, próbując wydostać się z kraju, 16 IX 1947 r. został aresztowany w Nysie. Po bestialskim śledztwie w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, skazano go 15 XI 1948 r. na siedmiokrotną karę śmierci. Bolesław Bierut odmówił ułaskawienia.

Został zamordowany 7 III 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, jego szczątki odnaleziono w 2012 r. w kwaterze "Ł" Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

Był odznaczony m.in.: Krzyżem Walecznych; pośmiertnie Orderem Virtuti Militari V klasy (1964) i Orderem Polonia Restituta I klasy (2007).

Piotr M. Boroń

Literatura
K. Krajewski, J. Kurtyka, T. Łubaszewski, P. Niwiński, J. Pawłowicz, G. Wąsowski, J. Węgierski, L. Żebrowski, Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku, Warszawa 2002;


Zmień ustawienia cookies