Właściwie Zdzisław Jeziorański. Urodził się 2 X 1914 r. w Berlinie. Maturę zdał w gimnazjum A Mickiewicza w Warszawie w 1932 r. Studia ekonomiczne na Uniwersytecie w Poznaniu ukończył w 1936 r. W VI 1937 r. został absolwentem Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu. Od 1937 do 1939 r. był starszym asystentem w katedrze ekonomiki Uniwersytetu w Poznaniu.
W kampanii 1939 r. walczył w 2 dywizjonie artylerii konnej i dostał się do niemieckiej niewoli, z której zbiegł w trakcie transportu, lecz został ponownie pojmany i trafił do obozu w Vosswalde (Fosowskie) na Śląsku, skąd uciekł i z końcem X 1939 r. dotarł do Warszawy.
Tu współdziałał w tworzącymi się strukturami konspiracji. Od połowy 1941 r. był współpracownikiem Biura Informacji i Propagandy Komendy Gł. Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej, biorąc udział w Akcji "N", mającej na celu załamanie morale Niemców oraz zaufania do narodowo-socjalistycznego przywództwa.
W 1943 r. podjął się misji kuriera, dostarczając do polskiego poselstwa w Sztokholmie tajną pocztę od władz krajowych.
Po powrocie do Warszawy powierzono mu jeszcze w 1943 r. funkcję emisariusza podziemnych władz cywilnych i wojskowych do rządu i Naczelnego Wodza w Londynie. Przybywszy tam przekazał informacje z kraju i odbył rozmowy z przedstawicielami najwyższych władz polskich i brytyjskich z W. Churchillem i A. Edenem na czele.
Do kraju powrócił drogą lotniczą poprzez Brindisi we Włoszech na lądowisko pod Tarnowem 25/25 VII 1944 r.(akcja Most III). Był ostatnim emisariuszem z Londynu do władz krajowych przed Powstaniem. Przekazał m.in. obojętny stosunek aliantów wobec losu Polski i Powstania.
W czasie Powstania pracował w redakcji Radiostacji "Błyskawica".
Tuż przed zakończeniem walk został wysłany jako emisariusz do Londynu z mikrofilmami archiwum Powstania. Polskę udało mu się opuścić w XII 1944 r., na krótko został internowany w Szwajcarii i w I 1945 r. dotarł do Anglii. W II 1945 r. awansował na kapitana.
Po zakończeniu wojny pozostał na uchodźstwie. Od 1946 do 1955 r. zasiadał we władzach naczelnych Polskiego Ruchu Wolnościowego "Niepodległość i Demokracja" (stronnictwa lewicy piłsudczykowskiej). Od 1947 r. działał w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów i od 1948 do 1951 r. pracował w Sekcji Polskiej BBC w Londynie.
Od XII 1951 do XII 1975 r. był dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Monachium. Po czym zamieszkał w Waszyngtonie, gdzie został działaczem Kongresu Polonii Amerykańskiej, a w latach 1977-1992 konsultantem Rady Bezpieczeństwa Narodowego USA.
W VIII 1989 r. pierwszy raz po wojnie przyjechał do Polski, by w 2002 r. osiąść na stałe w Warszawie.
Od 1994 r. jego felietony "Polska z oddali", a później "Polska z bliska" były nadawane w Programie I Polskiego Radia. Do końca życie był aktywny w sprawach publicznych nie pełniąc żadnej oficjalnej funkcji.
Zmarł 20 I 2005 r. w Warszawie.
Był odznaczony m.in.: Orderem Orła Białego, Orderem Virtuti Militari V klasy, Orderem Polonia Restituta I klasy, Krzyżem Walecznych.
Piotr M. Boroń
Wybrana literatura:
Polonia. Słownik biograficzny, Warszawa 2000;
Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, Warszawa 2004.
Nowak-Jeziorański Jan
Ekonomista, żołnierz kampanii 1939 r. i konspirator, publicysta polityczny, kurier i emisariusz władz polskich w kraju i w Londynie, redaktor powstańczego Radia "Błyskawica", po wojnie redaktor Sekcji Polskiej BBC, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, działacz Kongresu Polonii Amerykańskiej, mąż stanu nie pełniący oficjalnej funkcji publicznej.