Odsłonięto Pomnika Jana Sałapatka „Orła” w Bogdanówce

Przedstawiciele Działu Historycznego Muzeum Armii Krajowej w Krakowie  wzięli udział w uroczystym odsłonięciu pomnika Jana Sałapatka  „Orła”. Stanął on we wsi Bogdanówka koło Tokarni.

Uroczystości rozpoczęły się mszą św. w kaplicy pw. św. Jana Chrzciciela w Bogdanówce w intencji Jana Sałapatka i żołnierzy powojennego niepodległościowego podziemia, której przewodniczył o. Jan Pająk, kapelan środowisk kombatanckich. Następnie uczestnicy wydarzenia przeszli pod pomnik, który  powstał z inicjatywy mieszkańców  wsi, społeczności szkoły podstawowej w Bogdanówce, gminy Tokarnia, starostwa myślenickiego i krakowskiego oddziału IPN.

Jan Sałapatek urodził się 2 maja 1923 r. w Jachówce w powiecie wadowickim. Od 1943 r. był zaangażowany w działalność konspiracyjną w oddziale partyzanckim „Huta-Podgórze” Armii Krajowej, następnie wiosną 1944 r. miał przejść do Batalionów Chłopskich. W październiku 1945 r. ujawnił się, jednak zagrożony aresztowaniem wiosną 1946 r. wszedł w skład oddziału partyzanckiego Grupa Operacyjna AK „Błyskawica”. Następnie od sierpnia 1946 r. był członkiem Grupy Operacyjnej AK „Wolność”. Uczestniczył w akcjach wymierzonych w funkcjonariuszy UB oraz atakach na posterunki MO. Na początku 1947 r. ponownie ujawnił się, powrócił jednak do konspiracji, tworząc Grupę Operacyjną AK „Zorza”. Prowadził działalność zbrojną aż do stycznia 1955 r. Wykonał około 100 akcji wymierzonych w funkcjonariuszy i współpracowników komunistów, za życia obrastając legendą „beskidzkiego Janosika”. Został ujęty w wyniku starannie przygotowanej zasadzki UB. Ciężko rannego przewieziono do Krakowa, gdzie zmarł 29 stycznia 1955 r.

Dziś, 8 marca 2023 r. w Belwederze w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych, podczas której ogłoszono nazwiska 20 odnalezionych i zidentyfikowanych ofiar totalitaryzmów, w tym właśnie Jana Sałapatka. Jego szczątki zostały odnalezione we wrześniu 2021 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Szerzej o działalności Sałapatka „Orła” można przeczytać w II tomie publikacji „Śladami Armii Krajowej w Małopolsce. Przewodnik historyczno-krajoznawczy” wydanej przez Muzeum AK i dostępnej w naszym muzealnym sklepie internetowym.