fbpx
Urodziła się Maria Wittek, pierwsza kobieta-generał WP

Urodziła się Maria Wittek, pierwsza kobieta-generał WP


Maria Wittek urodziła się w 1899 r. w Trębkach. Była członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, w ramach której ukończyła szkołę podoficerską i kurs wywiadowczy. W 1918 r. rozpoczęła studia matematyczne na uniwersytecie w Kijowie jako pierwsza kobieta w dziejach tej uczelni. W czasie wojny polsko-bolszewickiej kierowała wywiadem na terenie Kijowa, pełniła też funkcję kierownika Wydziału Wojskowego Komendy Naczelnej POW. Pod koniec 1919 r. wyjechała do Warszawy, gdzie została skierowana do służby w Ochotniczej Legii Kobiet, ukończyła wówczas także Szkołę Podchorążych w Warszawie.

Działała w Związku Strzeleckim. Była gorącą orędowniczką szkolenia kobiet do pomocniczej służby wojskowej. Pracowała w instytucjach o takim profilu, m.in. w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, była także komendantką Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Po wybuchu wojny w 1939 r. wyjechała do Lwowa. Tam brała udział w obronie miasta, po jego zajęciu powróciła do Warszawy, gdzie włączyła się w pracę konspiracyjną. W ramach Służby Zwycięstwu Polski zorganizowała komórkę kobiecą o kryptonimie „Spółdzielnia” (potem w ZWZ „Czytelnia”), przekształconą następnie w Wojskową Służbę Kobiet KG AK. Brała udział w powstaniu warszawskim.

Po wojnie nadal zajmowała się szkoleniem kobiet, m.in. w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego. Aresztowana za działalność akowską, została zwolniona po kilku miesiącach. Pracowała w kiosku „Ruchu”, działała w ruchu kombatanckim, zajmowała się dokumentowaniem zaangażowania kobiet w czasie II wojny światowej. Zmarła w Warszawie w 1997 r. Była pierwszą kobietą awansowaną na stopień generała brygady (w 1991 r.).

Była odznaczona m.in. orderem Virtuti Militari V kl. (dwukrotnie), Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Złotym Krzyżem Zasługi.