Urodził się Jan Karski
Jan Karski (właśc. Jan Romuald Kozielewski) ps. „Witold”, „Piasecki”, „Kwaśniewski”, „Znamierowski”, „Kruszewski”, „Kucharski” (1914-2000)
Żołnierz ZWZ-AK – kurier i emisariusz Rządu RP na wychodźstwie i Polskiego Państwa Podziemnego, świadczący o Holocauście – „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, dyplomata, działacz społeczno-polityczny, historyk, politolog
Urodził się w Łodzi jako syn Stefana Ignacego i Walentyny z d. Burawskiej. W latach 1931-1935 studiował prawo i nauki dyplomatyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Służbę wojskową odbył w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. W 1936 r. rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Dwa lata później skierowany został do Wydziału Polityki Emigracyjnej, a tuż przed wybuchem wojny – mianowany na sekretarza dyrektora personalnego MSZ.
Wojnę obronną 1939 r. przebył jako oficer 5 Dywizjonu Artylerii Konnej. Dostał się do niewoli sowieckiej na Kresach, z której udało mu się wydostać. Następnie został pojmany przez Niemców, w listopadzie 1939 r. zbiegł z niemieckiego transportu pod Warszawą. Włączył się w konspirację Związku Walki Zbrojnej. Z pierwszą misją zagraniczną wyruszył w styczniu 1940 r. do Angers we Francji, wioząc raporty o sytuacji w Polsce. W czerwcu 1940 r., podczas drugiej misji został aresztowany przez gestapo na Słowacji. Przesłuchiwany i torturowany próbował popełnić samobójstwo, ale Niemcy odratowali go i umieścili w szpitalu w Nowym Sączu, skąd został odbity przez żołnierzy ZWZ.
W 1942 r. powrócił do Warszawy, pracował w Biurze Informacji i Propagandy KG AK. W tym czasie spotykał się z przedstawicielami konspiracyjnych organizacji żydowskich i przyglądał się sytuacji Żydów (dwukrotna wizyta w getcie warszawskim, podróż do obozu tranzytowego, z którego Niemcy wysyłali Żydów do obozu śmierci w Bełżcu). Jesienią 1942 r. wyruszył w kolejną misję z raportem dotyczącym Polskiego Państwa Podziemnego i zagłady Żydów przeznaczonym dla Rządu RP na wychodźstwie oraz dla wolnego świata. Fakty o Holocauście przedstawił m.in. ministrowi spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Anthony’emu Edenowi, prezydentowi USA Franklinowi D. Roosveltowi oraz przedstawicielom diaspory żydowskiej w tych krajach. Zachód pozostał głuchy na wołania Karskiego. W 1944 r. próbował zainteresować środowisko Hollywood działaniem Polskiego Państwa Podziemnego, co nie przyniosło efektów; wydał też książkę: Story of a Secret State, która stała się bestsellerem. W 1945 r. rozpoczął współpracę z Hoover Library (potem Hoover Institute), gromadził materiały o krajach Europy Środkowej. Po uzyskaniu tytułu doktora w 1952 r. na Wydziale Służby Dyplomatycznej Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie został tam zatrudniony w Szkole Służby Zagranicznej. W 1960 r. otrzymał na tej uczelni tytuł profesora. Specjalizował się w historii i współczesności krajów bloku socjalistycznego. W latach 1962-1963 wykładał historię dyplomacji na Columbia University. W latach 1974-1993 prowadził wykłady w Pentagonie.
Opublikował: Tajne Państwo. Opowieść o polskim Podziemiu (wyd. ang. 1944; wyd. pol. 1999, 2004, 2014); Wielkie mocarstwa wobec Polski: 1919-1945 od Wersalu do Jałty (wyd. ang. 1985; wyd. pol. 1992); Tajna dyplomacja Churchilla i Roosevelta w sprawie Polski: 1940-1945 (wyd. pol. 1995); Polska powinna stać się pomostem między narodami Europy Zachodniej i jej wschodnimi sąsiadami (wyd. pol. 1997).
Zmarł w Waszyngtonie w 2000 r., pochowany w tym mieście na cmentarzu Mount Olivet.
Odznaczony m.in.: Orderem Orła Białego, Orderem Virtuti Militari (dwukrotnie), Krzyżem Armii Krajowej, Prezydenckim Medalem Wolności (USA).
Wyróżniony m.in.: tytułem „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata”; doktoratami honoris causa Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, Baltimore Hebrew Collage, Uniwersytetu Stanu Oregon, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Łódzkiego. Otrzymał Honorowe Obywatelstwa Państwa Izrael i Miasta Łodzi. Jego imieniem nazwano wiele instytucji.