fbpx
Urodził się Cyryl Ratajski, w czasie okupacji Delegat Rządu na Kraj

Urodził się Cyryl Ratajski, w czasie okupacji Delegat Rządu na Kraj


03.03.1875

3 marca 1875 roku w Zalesiu Wielkim koło Gostynia urodził się Cyryl Ratajski: prezydent Poznania, adwokat, minister w rządzie Władysława Grabskiego, w czasie okupacji Delegat Rządu na Kraj.

Był synem Teofilii i Wojciecha, który był karczmarzem. W 1896 r. ukończył gimnazjum w Poznaniu i zdał maturę, po czym rozpoczął studia prawnicze na  Uniwersytecie w Berlinie. W czasie nauki gimnazjum po raz pierwszy zaangażował się w działalność konspiracyjną w Towarzystwie im. Tomasza Zana, w którym kultywowano pamięć o Polsce. W czasie studiów wstąpił do Towarzystwa Naukowego Polaków. Po ich ukończeniu w Raciborzu w 1906 r. założył swoją kancelarię. W 1908 r. poślubił Stanisławę May, dzięki czemu stał się współwłaścicielem przedsiębiorstwa chemicznego „Dr Roman May-fabryka chemiczna” SA. Jednocześnie poświęcał się pracy na rzecz sprawy polskiej. W 1909 r. był jednym ze współzałożycieli Polskiego Towarzystwa Demokratycznego. W czasie I wojny światowej powrócił udało mu się uniknąć powołania do niemieckiej armii, udzielał się jednak w polityce m.in. w Tajnej Lidze Narodowej.

Po odzyskaniu niepodległości, rozpoczął działalność w Naczelnej Radzie Ludowej (NRL), działającym na terenie zaboru pruskiego. Po wybuchu powstania wielkopolskiego, został wysłannikiem tej organizacji do Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu.

Po powrocie do kraju został prezydentem Poznania w 1922 r. . Prezydenturę przerwał 2 lata później, po tym jak otrzymał tekę ministra spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego. Jednak już w 1925 roku powrócił do Poznania, gdzie ponownie wybrany został na prezydenta miasta. Tym razem jego prezydentura trwała aż do 1934 roku. W 1929 r. współorganizował Powszechną Wystawę Krajową. Jego działalność została doceniona przez wyborców, bowiem w 1934 r. został po raz kolejny wybrany na prezydenta miasta. Ten wybór spotkał się jednak ze sprzeciwem ze strony rządu i w rezultacie nie objął stanowiska. Cyryl Ratajski wzywał m.in. do zaprzestania prześladowania opozycyjnych polityków.

Po wybuchu II wojny światowej objął stanowisko komisarycznego prezydenta i wojewody Poznania, które piastował do momentu odwołania przez Niemców. W 1940 r. został aresztowany i zmuszony do przeniesienia się do Generalnego Gubernatorstwa. Przyjechał do Warszawy, gdzie ukrywał się pod nazwiskiem Celestyn Radwański. Tam zaangażował się w działalność polityczną.  W grudniu 1940 r., po długotrwałych negocjacjach między władzami RP na obczyźnie a Podziemiem, rozpoczęła swoją działalność Delegatura Rządu na Kraj, której zadaniem było zbudowanie aparatu administracyjnego, mogącego funkcjonować w warunkach okupacji. Jako pierwszy na jej czele, w randze wicepremiera, stanął właśnie Cyryl Ratajski. Jego zasługą było utworzenie cywilnych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.

Wspomnianą funkcję piastował do 5 sierpnia 1942 r., kiedy to w porozumieniu z Władysławem Sikorskim, ustąpił ze stanowiska. Przyczyną rezygnacji był pogarszający się stan zdrowia. Kilka miesięcy później, 19 października Cyryl Ratajski zmarł. Pochowany został (pod konspiracyjnym nazwiskiem na warszawskim cmentarzu powązkowskim.

W uznaniu zasług wkrótce potem odznaczony został przez Władysława Sikorskiego, jako jeden z nielicznych cywili, Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari. Niedługo potem, 19 października 1942 r. zmarł. Został pochowany, pod przybranym nazwiskiem, na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W 1995r. został odznaczony Orderem Orła Białego