Powstanie gestapo

26 kwietnia 1933 r. utworzone został gestapo (z niem. Geheime Staatspolizei, Tajna Policja Państwowa). Powstało ono po przejęciu władzy przez nazistów i miało służyć do zwalczana wszelkich przejawów oporu wobec nowej rzeczywistości.

Formacja początkowo działała jedynie na terenie Prus (została powołana na mocy dekretu pruskiego ministra spraw wewnętrznych Hermanna Goeringa), jednak od 1936 r. miała już charakter ogólnokrajowy. W tym samym roku na czele niemieckiej policji stanął Heinrich Himmler. Gestapo miało bardzo duże uprawnienia i stało się instrumentem zastraszania. Jego funkcjonariusze mieli reagować nawet na potencjalne zagrożenie i mogli m.in. bez żadnej kontroli stosować karę bezterminowego aresztu. To także oni podejmowali decyzję o umieszczeniu w obozach koncentracyjnych.

Po wybuchu II wojny światowej Gestapo miało swoje struktury także na obszarach okupowanych przez III Rzeszę. We wrześniu 1939 r. jego nowym szefem został Heinrich Mueller. Na ziemiach polskich Gestapo było odpowiedzialne za liczne zbrodnie. Postrach budziły więzienia zlokalizowane przy Alei Szucha i na Pawiaku w Warszawie, na Montelupich w Krakowie czy też na Zamku Lubelskim. Gestapo funkcjonowało do 8 maja 1945 r., do chwili upadku III Rzeszy.

 

fot. Główna siedziba gestapo w Berlinie, źródło: wikipedia (Bundesarchiv, Bild 183-R97512 / Unknown / CC-BY-SA 3.0).