8. dzień powstania w getcie warszawskim

26 kwietna 1943 roku był ósmym dniem walk na terenie warszawskiego getta. Płonęły budynki, nad którymi unosiły się kolumny ognia i kłęby dymów. Niemcy, podobnie jak w poprzednich dniach, opanowali szereg bunkrów. Straty po stronie mieszkańców żydowskiej dzielnicy wyniosły w tym dniu, według danych z tzw. raportu Stroopa, to niemal 1700 ludzi, w tym nieco ponad 360 bojowców, którzy zginęli z bronią w ręku.

Grupy zabarykadowanych bojowców nadal utrzymywały swoje pozycje, m.in. w budynkach przy ulicach: Miłej, Niskiej, Stawki, Szczęśliwej, Niskiej i Wołyńskiej. Broniący swoich bunkrów powstańcy, pomimo coraz bardziej krytycznej sytuacji, nadal wykazywali się zdeterminowaną postawą. Fakt ten nie umknął uwadze Jürgena Stroopa, który w raporcie do przełożonych, określił zaistniałą sytuację wpisem: „Coraz bardziej staje się widoczne, że teraz przychodzi kolej na najbardziej zaciętych i najodporniejszych Żydów i bandytów… Schwytano rozmaitych Żydów, którzy utrzymywali ścisłą łączność i wspólnie pracowali z polską grupą terrorystyczną.”

W tym dniu z terenu walczącego getta dotarł na „aryjską stronę” ostatni raport komendy Żydowskiej Organizacji Bojowej. Przedstawiona w nim została beznadziejna sytuacja walczących i ukrywających się wówczas mieszkańców żydowskiej dzielnicy. Dokument trafił do Delegatury Rządu na Kraj oraz dowództwa Armii Krajowej. „Liczba naszych strat, a więc ofiar rozstrzeliwań i pożarów,(…) jest ogromna. Zbliżają się nasze ostatnie dni. Ale dopóki broń spoczywa w naszych rękach, dopóty będziemy nadal walczyć i stawiać opór (…)”

Na terenie Warszawy rozklejono obwieszczenia informujące o surowych karach, grożących osobom, które udzielą jakiejkolwiek pomocy Żydom, przebywającym po „aryjskiej stronie”. Groźbą zastosowania sankcji objęto również tych, którzy nie poinformują władz okupacyjnych o miejscu przebywania przedstawicieli żydowskiej społeczności poza gettem.

 

Fot. Mieszkańcy Warszawy obserwują płonące getto warszawskie, źródło: domena publiczna.